Wednesday, December 18, 2024

Publiko gipahinumdoman sa paglikay sa rabies

Gipahinumdoman sa Provincial Government of Bukidnon (PGB), pinaagi sa Provincial Health Office (PHO) ug Provincial Veterinary Office ang publiko sa mga angayang buhaton aron malikayan ang rabies

Ang rabies isa ka viral nga sakit nga matakboy gikan sa positibo nga mananap sama sa iro, iring, baboy unggoy o kwaknit pinaagi sa paak, kamras, o kontak sa laway o samad.

Sumala sa social media page sa kagamhanang probinsyal, kung ang isa ka tawo napaakan sa iro o sa laing mananap, hugasan ang pinaakan sa gaagas nga tubig sa gripo ug sabonan sulod sa 15 ka minutos, limpyohan sa 70 percent alcohol o tincture sa betadine ang pinaakan human mahugasan.

Giawhag sab ang publiko nga magpa-konsulta dayon sa doktor o mahimong mobisita sa pinakaduol nga health center o sa 11 ka mga Animal Bite Treatment Center sa probinsya nga nahimutang sa Bukidnon Provincial Medical Center (BPMC), City Health Office sa syudad sa Malaybalay ug Valencia, BPH – Maramag, Manolo Fortich, Kibawe, Kalilangan, Malitbog ug Talakag, Quezon Health Center Infirmary ug RHU Talakag.

Samtang padayon nga gipahimangnuan ang pet owners nga mahimong responsableng tag-iya aron dili makapaak ang ilang binuhing hayop. (Omar Rashid Z. Abdullah)

BPMC gets new CT scan machine

MALAYBALAY CITY, Bukidnon (March 28, 2024) – The Bukidnon Provincial Medical Center (BPMC) has received a new Fujifilm Healthcare Supria 32-slice CT Scan machine from the Department of Health (DOH)

According to the provincial government of Bukidnon (PGB), the turnover ceremony took place on March 26, 2024, at BPMC in Malaybalay City.

 

Dr. Ariel I. Valencia, assistant health secretary represented the DOH as the donor.

 

Valencia conveyed the goal of Health Secretary Ted Herbosa’s initiative, which aimed to make every Filipino feel well through cooperation.

 

He said, “In a hospital like this, it’s a big thing to have immediate diagnostic capacity to diagnose, and that’s lifesaving, the patient’s problem can be seen right away.”

 

Meanwhile, Provincial Governor Rogelio Neil P. Roque represented the PGB as the donee.

 

The Governor assured that the province of Bukidnon will take care of the CT scan machine.

 

The machine was provided by the Asian Development Bank (ADB) as part of the Health System Enhancement to Address and Limit (HEAL) Project.

 

It was done through the office of Bukidnon 2nd District Representative Jonathan Keith Flores.

 

It was given to DOH, who eventually handed over the machine to BPMC.

 

Rep. Flores stated that the project is an excellent example of how things can be accomplished quickly when several government entities work together.

 

Dr. Gina Factura, BPMC’s chief of hospital, revealed that the state-of-the-art CT Scan machine is available for free to admitted patients through the PhilHealth program.

 

For outpatients, she stated that there may be a price to cover the cost of utilities and other expenses, which would be determined and finalized by the hospital.

 

Dr. Sulpicio Henry M. Legaspi, Jr., regional director for the Northern Mindanao Center for Health Development, also attended the occasion. (melbmadera)

Town engineer survives slay try

MALAYBALAY CITY, Bukidnon (March 06, 2024) – A town engineer of Cabanglasan, Bukidnon, escaped death when she was shot inside the Municipal Engineering Office afternoon on March 4, 2024

The legal-age female victim got a gunshot wound to her right forearm.

 

She was taken to Cabanglasan Municipal Health Office for medical treatment before being referred to Bukidnon Provincial Medical Center (BPMC) in Malaybalay City for additional care.

 

Police Major Dino M. Cuevas, OIC of Cabanglasan Municipal Police Station (CMPS), stated in his report that the suspect was a male Foreman of legal age.

 

Report said the suspect proceeded to the Municipal Engineering Office and saw the victim in the pantry area, at which point he uttered threatening words.

 

The victim and her colleagues ran to evade while the culprit discharged his unknown caliber handgun, hitting the victim’s right forearm.

 

After the incident, the suspect immediately fled away.

 

However, at around 8:00 p.m. on the same day, the suspect voluntarily surrendered himself to Cabanglasan MPS.

 

The suspect is now in the custody of Cabanglasan MPS. (Diego M. Hidalgo)

 

 

NorMin police awards 13 lady officers for field achievements

 

CAGAYAN DE ORO CITY (March 04, 2024) – The Police Regional Office in Northern Mindanao (PRO-10) on Monday awarded 13 women officers for their respective achievements.

 

In line with the celebration of National Women’s Month this March, the PRO-10 recognized female police achievers under four categories.

 

Receiving the Medalya ng Kadakilaan (Medal of Excellence) were Corporals Cheryl Jacob and Cherry Ann Litub.

 

On the other hand, the Medalya ng Kasanayan (Medal of Skills) was given to Major (Maj.) Maricris Neri, Captain (Cpt.) Maritel Ocon, and Lieutenant (Lt.) Nera Cabrera.

 

The Medalya ng Papuri (Medal of Commendation) were awarded to Colonel (Col.) Michelle Arban, Lt. Col. Estela Chavez, Maj. Jiselle Ester Lou Longakit, Cpt. Emilita Simon, Lt. Ruby Jimenez, and Chief Master Seargent (CMSgt.) Ritzell Labadan.

 

Meanwhile, CMSgt. Julie Ann Won and Staff Sgt. Michelle Apao received the Medalya ng Ugnayang Pampulisya (Police Relations).

 

As a special guest, Gilda Go, governor of Rotary International District 3870, emphasized the evolving role of women in society, highlighting their capacity not only within the confines of their homes but across the entire nation.

 

“I am committed to amplifying the voices of women, to breaking down barriers, and to championing gender equality in all its forms,” she said during her speech.

 

Anti-drug bust campaign

 

In another development, Brig. Gen. Ricardo Layug Jr., the PRO-10 director, said an estimated PHP1.8 million worth of illegal drugs were seized from 80 operations in the region from Feb. 22 to 28.

 

The operations resulted in the arrest of 84 individuals and the confiscation of approximately 272.891 grams of shabu and 2.54 grams of marijuana.

 

“We will continue to intensify our operations against illegal drugs, gambling, and other criminal activities. Together, let us build a region where everyone can live, work, and do business,” he said.

 

On anti-illegal gambling, PRO-10 police stations conducted nine operations, resulting in the apprehension of 17 individuals and the confiscation of PHP2,945 worth of illegal gambling items.

 

In neutralizing wanted persons, PRO10 also apprehended a total of 81 wanted individuals.

 

In addition to the campaign against loose firearms under “Kontra Boga,” PRO10 conducted 52 operations that led to the arrest of 15 individuals and the seizure of 38 small arms and two light weapons. (Nef Luczon/PNA)

2 gipamusil sa Malaybalay

Duha ka managlahing insidente sa pagpamusil ang nahitabo sa dakbayan sa Malaybalay

Sumala sa report sa kapolisan, ang mga lalaking biktima nag-edad sa 45-anyos ug 43-anyos.

Ang unang gipusil patay mao 45-anyos nga minyong lalaki.

Siya gipusil sa Fortich St., National Highway, Purok 4, Brgy. San Jose, Malaybalay City gabii sa Enero 21, 2024.

Nakaangkon siya sa grabing samad pinusilan sa iyang wala nga dunggan diin ang bala migawas sa tuo nga templo gamit ang wala matinong kalibre sa armas.

Napalgan siya nga nagbuy-od sa abaga sa dalan paingon sa norte kilid sa iyang single nga motorsiklo nga nagkadugo ang nawong.

Gidala pa ang biktima sa Bukidnon Provincial Medical Center apan gideklarar sa nag-atiman nga doktor nga dead on arrival.

Sa laing bahin, ang ikaduhang pagpamusil patay nahitabo gabii sa Enero 23, 2024 sa Purok 4, Barangay 7, Malaybalay City, Bukidnon.

Ang 43-anyos nga biktima nakaangkon sa grabing mga samad pinusilan sa lawas.

Gidala pa siya sa mireponding MERU personnel ngadto sa BPMC apan gideklarar sa nag-atiman nga doktor nga dead on arrival.

Sa imbestigasyon nasayran nga niabot ang suspek sa pinuy-anan sa biktima nga nagpakaron-ingnon nga mangabang.

Pipila ka gutlo ang milabay, sa walay igong rason gipusil ang biktima sa makadaghang higayon ug milayas ang suspek padulong sa wala mahibal-i nga direksyon.

Sa pagsuwat ning balita, padayon pa ang imbestigasyon sa kapolisan sa Malaybalay aron pagtino sa motibo ug pag-ila sa mga suspek. (Omar Rashid Z. Abdullah)

3 minors suspek sa pagpangdunggab sa Malaybalay

Tulo ka minor de edad nga lalaki ang gitudlong suspek sa pagpangdunggab patay sa isa 43-anyos nga lalaki sa Zone 7, Brgy. 1, Malaybalay City

Sumala kini sa report ni Police Lt. Col. Julius Clark Prisco Macariola IV, OIC sa Malaybalay City Police Station (MCPS).

Bisan pa sa pagdala sa Bukidnon Provincial Medical Center, gideklarar sa nag-atiman nga mananambal nga namatay ang biktima wala madugay sa pag-abot.

Sa imbestigasyon, nasuta nga mga alas 11:30 sa gabii niadtong Enero 12, 2024, ang biktima kinsa gituhuang hubog ang anaa sa gawas sa iyang pinuy-anan.

Giingon nga ang tulo ka mga menor de edad ang miatubang kaniya sa walay igong rason ug gidunggab siya sa tuong bahin sa iyang liog.

Human sa hitabo, daling misibat ang mga suspek paingon sa wala masayring direksiyon, samtang ang biktima nakadagan pa paingon sa iyang balay aron magpatabang.

Ang Malaybalay CPS mihimo dayon og hot pursuit operation aron masikop ang mga suspek apan wala pay kasayoran sa kalamboan niini sa paghimo ning balita.

Padayon pa nga giimbestigahan sa MCPS ang motibo sa maong pagpanunggab. (Diego M. Hidalgo)

2 flock men patay sa road mishap sa Impasug-ong

Patay ang duha ka flock men human nadasmagan sa Trailer Truck ang motorsiklong ilang gisakyan sa Sayre Highway, Zone 1, Brgy. Impalutao, Impasugong, Bukidnon hapon sa Disyembre 29, 2023

Sumala sa report sa Impasug-ong Municipal Police Station, ang mga biktima parehong hingkod ug flock men sa GAMA Farm Corp.

Sa ocular inspection nasayran nga nagbiyahe ang motorsiklo nga nagsubay sa kurbada nga dalan gikan sa Brgy. Impalutao samtang ang Trailer Truck nagsubay sa tungason nga dalan gikan sa amihanang direksyon.

Matod pa, sa pag-abot sa nasangpit nga lugar, nisubay ang motorsiklo sa lane of travel sa Trailer Truck nga niresulta sa pagkabangga.

Ang mga biktima gidala pa sa Impasugong Rescue Team sa Bukidnon Provincial Medical Center aron matambalan.

Apan ang duha gideklarar nga dead on arrival sa attending physician.

Ang drayber sa Trailer Truck uban sa nalambigit nga mga sakyanan ang gidala sa Impasug-ong MPS alang sa tukmang disposasyon. (Omar Rashid Z. Abdullah)

DOH-10 pushes safe sex vs HIV

CAGAYAN DE ORO CITY (Dec. 2, 2023, 05:02 PM) – The Department of Health-Northern Mindanao (DOH-10) reiterated on World AIDS Day on Friday, December 1, that safe sex practices remain one of the most effective ways to prevent infections from Human Immunodeficiency Virus (HIV)

DOH-10 Infectious Diseases Cluster Head Dr. Wellaflor Kindom-Brito said that HIV status will remain confidential and the only person who can divulge the information is the individual infected by the virus.
Hence, safe sex practices are vital, she said. “At the end of the day, we are all accountable for our health. So, have yourselves protected,” Brito said in a press conference on Friday.
The Health official said they recorded 436 newly confirmed HIV cases in the region from January to August this year, bringing the cumulative total to 3,095 since it was first detected in Northern Mindanao in 1991.
This city has the highest number of HIV cases, with over 1,000, followed by Bukidnon with more than 500.
Two-hundred fourteen HIV-related deaths were recorded, 30 of which were logged in the first eight months of this year.
Northern Mindanao ranked sixth among regions in the country with the highest number of HIV cases as of May 2023, according to the DOH Epidemiology Bureau HIV/AIDS and ART Registry of the Philippines.
The National Capital Region was first with 290 cases, followed by Calabarzon (213), Central Luzon (149), Central Visayas (101), Davao Region (98), and Western Visayas (97).
Brito said that Pre-Exposure Prophylaxis (PrEP) for HIV can now be obtained at the Northern Mindanao Medical Center (NMMC) in this city. This DOH Region 10-run hospital started dispensing PrEP last March.
PrEP, she said, is given to non-HIV-infected individuals but with risky behavior for infection. There is a criteria for a person to be eligible for the prophylaxis, Brito added.
The United States Centers for Disease Control and Prevention said PrEP “reduces the risk of getting HIV from sex by about 99 percent.” It also “reduces the risk of getting HIV from injection drug use by at least 74 percent,” adding that it is less effective when not taken as prescribed.
Despite this, Brito reiterated safe sex practices, as people taking PrEP are not safe from other sexually transmitted infections.
Brito reminded us that once a person is infected with HIV, it will last forever but it can be treated using treatment drugs.
If people living with HIV are religiously taking their medicines, it would come to a point where the viral load would be reduced and become untransmittable. This means that HIV-infected individuals, Brito said, are no longer contagious, but they are still not allowed to donate blood.
“If we know people who are in doubt or afraid because they feel that it’s the end of their lives already, then let’s remind them that our medicines and our treatment for HIV are actually effective,” Brito said.
HIV treatment drugs in the region can be obtained from the Northern Mindanao Medical Center (NMMC) in this city, Mayor Hilarion A. Ramiro Sr. Medical Center in Misamis Occidental, Bukidnon Provincial Medical Center in Malaybalay City, Maramag Rural Health Unit in Bukidnon, and the Adventist Medical Center-Iligan.
The DOH-10 is planning to expand treatment hubs and confirmatory sites in the region and said that there is an additional hub in Valencia City in Bukidnon this year. It also targets treatment hubs in Lanao del Norte, Camiguin, and Talakag town in Bukidnon.
The State Health Department, Brito said, is also ensuring communication between the regional offices to have enough medicines for people living with HIV. (Frank Dick Roste/Manila Bulletin)

Pagpamusil natala sa Malaybalay

Isa ka lalaking 18-anyos ang gipusil patay didto sa Diversion Road, Brgy. Kalasungay, Malaybalay City

Sumala sa report sa kapolisan, ang insidente nahitabo pasado alas 8:35 sa gabii niadtong Nobyembre 28.

Ang biktima nakaangkon sa grabing duha ka samad pinusilan sa taas nga bahin sa walang likod.

Gidala siya sa Bukidnon Provincial Medical Center sa Malaybalay apan gideklarang patay na wala pa mahiabot.

Giingon nga ang biktima nagmaneho sa motorsiklo sakay ang duha ka mga pasahero padulong sa Sityo Damitan, Brgy. Dalwangan sa dakbayan.

Matod sa imbestigasyon sa kapolisan, ni-overtake ang laing motorsiklo sakay ang duha ka mga tawo. Gipahunong sila sa mga suspek nga armado sa hand gun apan wala kini paminawa sa biktima. Sa kalit gipusil ang biktima makaduha ka higayon ug nabalintong ang motorsiklo nga ilang gisakyan.

Padayon pa ang imbestiagsyon sa kapolisan sa Malaybalay aron pagsuta sa motibo sa krimen ug pag-ila sa misibat nga mga suspek. (Diego M. Hidalgo)

37 bungi nakaangkon sa libreng surgical operation

Mikabat sa 37 ka mga ngungo o bungi ang nakaangkon sa libreng surgical operation kaniadtong Nobyembre 16-18, 2023

Sumala sa kasayoran sa PGO Public Affairs, Information and Assistance Division, nahigayon ang operasyon sa Bukidnon Provincial Medical Center (BMPC) sa Malaybalay City.

Ang kalihokan gipaluyohan sa Provincial Government of Bukidnon (PGB) sa pakigtimbayayong sa Maharlika Charity Foundation kauban ang Smile Train Foundation ug ang Agila Shriners Temple 195-Bukidnon Chapter.

Si Dr. Miguel Antonio C. Prantilla, hepe sa BMPC miingon nga gumikan sa programa ang mga pasyente mahatagan sa halos normal nga kinabuhi.

Emosyonal nga mipaabot sa mensahe pasalamat ngadto sa mga tigpasiugda sa kalihokan ang isa ka inahan gumikan sa pagkalakip sa iyang anak sa maong free cleft lip surgical operation.

“𝑊𝑒 𝑤𝑜𝑢𝑙𝑑 𝑝𝑢𝑡 𝑡ℎ𝑒 𝑝𝑎𝑡𝑖𝑒𝑛𝑡𝑠 𝑎𝑠 𝑡ℎ𝑒 𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒𝑟 𝑜𝑓 𝑜𝑢𝑟 𝑒𝑛𝑑𝑒𝑎𝑣𝑜𝑟, 𝑘𝑎𝑠𝑖 𝑡ℎ𝑒𝑠𝑒 𝑎𝑟𝑒 𝑡ℎ𝑒 𝑝𝑒𝑜𝑝𝑙𝑒 𝑤ℎ𝑜 𝑎𝑟𝑒 𝑚𝑎𝑟𝑔𝑖𝑛𝑎𝑙𝑖𝑧𝑒𝑑 𝑎𝑛𝑑 𝑡ℎ𝑒 𝑛𝑎𝑚𝑒𝑙𝑒𝑠𝑠, 𝑤ℎ𝑒𝑟𝑒 𝑡ℎ𝑒𝑦’𝑟𝑒 𝑝𝑢𝑡𝑡𝑖𝑛𝑔 𝑡ℎ𝑒𝑖𝑟 𝑡𝑟𝑢𝑠𝑡 𝑎𝑛𝑑 𝑐𝑜𝑛𝑓𝑖𝑑𝑒𝑛𝑐𝑒, ℎ𝑜𝑝𝑖𝑛𝑔 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑡ℎ𝑒𝑖𝑟 𝑘𝑖𝑑𝑠 𝑤𝑖𝑙𝑙 ℎ𝑎𝑣𝑒 𝑎 𝑏𝑒𝑡𝑡𝑒𝑟 𝑙𝑖𝑓𝑒 𝑎ℎ𝑒𝑎𝑑. 𝑆𝑜 𝑖𝑛 𝑠ℎ𝑜𝑟𝑡, 𝑖𝑓 𝑤𝑒 𝑎𝑟𝑒 𝑡𝑟𝑒𝑎𝑡𝑖𝑛𝑔

7 angol sa road mishap sa Malaybalay

Gidala sa ospital ang pito ka mga biktima sa nahitabong pagkarambola sa tulo ka mga sakyanan sa Sayre Highway, Purok 5, Barangay San Jose, Malaybalay City, Bukidnon

Sumala sa taho, ang insidente nahitabo niadtong Nobyembre 13, 2023.

Ang mga nalambigit nga mga sakyanan gilangkuban sa duha ka Hilux Pick-up Truck ug isa ka pamasaheroang Multicab.

Matod sa taho ni Police Lt. Col. Julius Clark Prisco M. Macariola IV, OIC sa Malaybalay City Police Station nga ang mga biktima nag-edad og 26-51 anyos.

Ni-respondi sa dapit ang Malaybalay Emergency Rescue Unit (MERU) ug ang mga biktima gidala sa Bukidnon Provincial Medical Center (BPMC) sa Malaybalay.

Ang mga drayber uban ang ilang mga sakyanan gidala sa buhatan sa kapolisan alang sa tukmang aksyon. (MG Mayumi B. Madera)