Saturday, December 14, 2024

DOH-10 urges LGUs to intensify tracking of dengue, measles, chikungunya virus

CAGAYAN DE ORO CITY (March 29, 2024/PIA) – The Department of Health (DOH)-10 urges LGUs to ramp up the surveillance of dengue, measles, and chikungunya virus after cases soared from January to March

During the Northern Mindanao Disaster Risk Reduction Management 1st Quarter Full Council meeting, DOH reported that dengue, measles, and chikungunya had increased compared to the same months last year.

Its current data showed a 34.27 percent increase in dengue cases, from 3,032 to 4,071. Measles cases surged by 94.33 percent, from 53 to 103. Chikungunya cases spiked from 7 to 89, marking a staggering 1,171.43 percent rise.

Dengue and chikungunya cases

The disease surveillance data showed that Bukidnon has the most dengue cases in Northern Mindanao, with 1,121 cases (959 admissions with 153 confirmed cases); Misamis Oriental has 845 cases (591 admissions, 79 confirmed); Lanao del Norte reported 574 cases (450 admissions, 115 confirmed); Iligan City reported 319 cases (310 admissions, 114 confirmed); Cagayan de Oro City reported 222 cases (207 admissions, 6 confirmed); and Camiguin reported 89 cases (81 admitted and 47 confirmed).

Bukidnon reported the most dengue-related deaths (19), followed by Misamis Occidental (4), Misamis Oriental (3), Lanao del Norte (4), Iligan City (1), Cagayan de Oro City (2), and Camiguin (1).

Chikungunya, another mosquito-borne viral illness transmitted by the same Aedes aegypti and Aedes albopictus mosquitos that carry dengue and Zika, has significantly increased. Misamis Oriental leads the list with 50 cases, followed by Misamis Occidental (18), Bukidnon (12), Camiguin (4), Iligan City (4), and Cagayan de Oro City (1).

Measles cases surveillance

DOH-10 intensifies measles cases surveillance following the disease surge in a neighboring province. The tracking team reported 103 infected children aged 1 to 5. Lanao del Norte has 58 cases (54 hospitalized), followed by Misamis Oriental (14 cases, 11 hospitalized), Cagayan de Oro City (8 cases, 3 hospitalized), Bukidnon (8 cases), Iligan City (7 cases, 5 hospitalized), Misamis Occidental (6 cases, 3 hospitalized), and Camiguin (2 cases, 1 hospitalized).

“The sudden rise in measles cases can be attributed to children’s failure to receive vaccinations,” according to DOH-10 nurse Iris Christine Torralba.

She said COVID-19 disrupted vaccinations as the ‘No Vaccine, No Entry’ policy caused delays. Now, Lanao del Norte faces a measles surge. DOH-10 mobilized an outbreak team to Balo-i and Amai Pakpak Medical Center to stop the spread.

In addition to the response team, resources like viral transport media (VTM) and vaccines were strategically placed and boosted in LDN.

The DOH-10 coordinated with the integrated provincial health offices of Lanao del Sur and Marawi City. It collaborated with national immunization program coordinators to conduct outbreak response immunization in high-case areas.

“The regional office collects data from local government units (LGUs), contributing to our generated data. We are approaching the epidemic threshold and have advised LGUs to enhance their surveillance systems in recent weeks,” DOH-10 Regional Director Sulpicio Henry Legaspi said.

He recommended that local governments monitor movements, particularly in Balo-i, the epicenter of the measles outbreak, because 92 percent of recorded cases include unvaccinated or under-immunized children, indicating the need for focused immunization activities in high-case areas.

Legaspi said the DOH-10 is coordinating with Lanao del Sur to monitor Marawi City due to high population mobility, saying there is a risk of measles spreading to Iligan City and Cagayan de Oro City due to its contagious nature.

“We have enough vaccine supply and await the request for additional health workers needed for outbreak response immunization,” he clarified.

The health department assures the public they are addressing the situation, collaborating with LGUs to intensify measles case monitoring and urging parents to vaccinate children aged 0-59 months against measles and other diseases. (Jan Albert K. Araña/PIA10)

Mag live-in gipamusil sa Quezon

Patay ang isa ka lalaki samtang samdan ang kapuyo niini human sila gipamusil sa Purok 6, Brgy. Magsaysay, Quezon, Bukidnon gabii sa Marso 29, 2024

Sumala sa report ni Police Lt. Col Noel F. Cano, OIC sa Quezon Municipal Police Station, nadala pa sa Quezon Health Center Infirmary ang mga biktima.

Apan ang lalaki kinsa nakaangkon sa grabing mga samad pinusilan sa lawas ang gideklarang patay na sa wala pa mahiabot.

Samtang ang iyang kapuyo kinsa nakaangkon sa samad pinusilan sa tuong tiil ug tiyan ang gibalhin sa Bukidnon Provincial Hospital sa Maramag, Bukidnon.

Nasayran sa imbestigasyon sa kapolisan sa Quezon nga ang mga biktima nag-atiman sa ilang food stall alang sa selebrasyon sa Araw ng Barangay sa dihang gipusil sa suspek gamit ang wala masayring kalibre sa armas.

Ang suspek nisibat padulong sa Arakan, North Cotabato ug padayon pa kining gipangita.

Nakuha sa dapit sa krimen ang unom ka kapsola sa bala sa armas.

Padayon pa sab ang imbestigayon sa kapolisan aron pag-ila sa suspek ug pagsuta sa motibo sa krimen. (Diego M. Hidalgo)

Lalaki nahulog sa roof top sa tennis court

Isa ka lalaki ang namatay sa gidalhan nga hospital human nahulog sa roof top sa tennis court sa isa ka tunghaan sa Valencia City, Bukidnon

Sumala sa kasayoran, ang biktima nailang si Cristian Ela, 20, residente sa Mt. Nebo, Valencia City.

Ang biktima nagtrabaho sa Mountain View College (MVC) sa Mt. Nebo.

Nadala pa siya sa Adventist Medical Center-Valencia City apan namatay pipila ka oras ang milabay.

Gikataho nga samtang nagtrabaho ang lalaki sa roof top sa tennis court sa tunghaan, na-slide ang atop nga iyang gitangtang hinungdan sa iyang pagkahulog. (Omar Rashid Z. Abdullah)

Tawo giduggab sa igsoon sa Kibawe

Isa ka lalaki ang gidunggab patay sa iyang manghod didto sa Purok 9, Romagook, Kibawe, Bukidnon

Ang insidente nahitabo gabii sa Marso 26, 2024, sumala kini sa report ni Police
Major Jayvee G. Babaan, OIC sa Kibawe Municipal Police Station.

Ang 31-anyos nga biktima nakaangkon sa grabing samad dinunggaban sa tuong dughan ug tiyan.

Gidala siya sa Bukidnon Provincial Hospital (BPH) sa Kibawe, Bukidnon apan gideklarar siyang patay sa niatiman nga doktor.

Sumala pa, sayong gabii sa maong petsa, samtang tua sa Barangay Pay-as, Kadingilan, Bukidnon, ang duha samtang nagka-inom sa ilimnong makahubog ang nagkalalis nga niresulta sa pagsinumbagay.

Pagkahuman, ang suspek niadto sa panimalay sa ilang ginikanan sa Romagook aron magkuha sa iyang mga sinina.

Ang duha nagkakita didto pag-usab diin gihapak sa biktima ang walang bukton sa suspek gamit ang palwa sa lubi.

Gumikan niini gihublot sa 26-anyos nga suspek ang iyang dalang kutsilyo ug gidunggab ang iyang magulang makaduha ka higayon.

Ang suspek nasikop sa niresponding kapolisan.

Walay pagsinabtanay sa managsoon ang nakitang motibo sa krimen. (Diego M. Hidalgo)

1 patay, 1 angol human nakuryentihan sa Maramag

Gidala sila sa Saint Joseph Southern Bukidnon Hospital. Patay ang isa ka lalaki samtang angol ang kauban niining trabahante human nakuryentihan sa ilang gitrabahoan sa Purok 8, Brgy. San Miguel, Maramag, Bukidnon

Sumala sa report nahitabo kini niadtong Marso 27, 2024 samtang nagtabaho sa Universal Harvester Dairy Farm Inc. sa dapit.

Gidala sila sa Saint Joseph Southern Bukidnon Hospital.

Apan ang 35-anyos gideklarar nga dead on arrival samtang luwas ang kauban niini.

Sa imbestigasyon, nasayran nga ang mga biktima nagpahigayon og
maintenance repair sa supply sa water pump sa motor pool area sa maong
kompanya.

Samtang ang isa kanila naunlod sa water storage pool, nakuryentihan siya
ug nisinggit og tabang.

Niambak sa pool ang kauban nga trabahante apang nakuryentehan sab
siya.

Nakuha sila sa ilang duha ka mga kauban ug gidala sa hospital human
napalong ang breaker switch. (Omar Rashid Z. Abdullah)

BPMC gets new CT scan machine

MALAYBALAY CITY, Bukidnon (March 28, 2024) – The Bukidnon Provincial Medical Center (BPMC) has received a new Fujifilm Healthcare Supria 32-slice CT Scan machine from the Department of Health (DOH)

According to the provincial government of Bukidnon (PGB), the turnover ceremony took place on March 26, 2024, at BPMC in Malaybalay City.

 

Dr. Ariel I. Valencia, assistant health secretary represented the DOH as the donor.

 

Valencia conveyed the goal of Health Secretary Ted Herbosa’s initiative, which aimed to make every Filipino feel well through cooperation.

 

He said, “In a hospital like this, it’s a big thing to have immediate diagnostic capacity to diagnose, and that’s lifesaving, the patient’s problem can be seen right away.”

 

Meanwhile, Provincial Governor Rogelio Neil P. Roque represented the PGB as the donee.

 

The Governor assured that the province of Bukidnon will take care of the CT scan machine.

 

The machine was provided by the Asian Development Bank (ADB) as part of the Health System Enhancement to Address and Limit (HEAL) Project.

 

It was done through the office of Bukidnon 2nd District Representative Jonathan Keith Flores.

 

It was given to DOH, who eventually handed over the machine to BPMC.

 

Rep. Flores stated that the project is an excellent example of how things can be accomplished quickly when several government entities work together.

 

Dr. Gina Factura, BPMC’s chief of hospital, revealed that the state-of-the-art CT Scan machine is available for free to admitted patients through the PhilHealth program.

 

For outpatients, she stated that there may be a price to cover the cost of utilities and other expenses, which would be determined and finalized by the hospital.

 

Dr. Sulpicio Henry M. Legaspi, Jr., regional director for the Northern Mindanao Center for Health Development, also attended the occasion. (melbmadera)

Batang babaye patay, 2 angol sa road mishap sa Don Carlos

Patay ang isa ka batang babaye samtang angol ang duha ka mga drayber human sa road mishap nga nahitabo sa Purok Mauswagon, Barangay Pinamaloy, Don Carlos, Bukidnon hapon sa Marso 2, 2024

Si Police Major Cipriano V. Bazar, Jr., OIC sa Don Carlos Municipal Police Station, miingon sa iyang report nga ang bata nadusmogan sa 10-Wheeler Truck samtang anaa sulod sa ilang panimalay nga anaa sa daplin sa dalan.

 

Ang bata uban sa duha ka mga drayber ang gidala sa Don Carlos Doctor’s Hospital.

 

Apan ang bata gideklarar nga patay nasa wala pa mahiabot.

 

Ang drayber sa truck nakaangkog grabeng kadaot sa lawas ug gi-refer sa Bukidnon Provincial Hospital, Maramag, Bukidnon.

 

Samtang ang drayber sa Bao-bao nagpabilin nga naadmit sa Don Carlos Doctor’s Hospital.

 

Nasuta sa imbestigasyon nga ang 10-Wheeler Truck nagdagan gikan sa habagatang bahin.

 

Sa pag-abot sa dapit sa insidente, nag-overtake kini sa high speed sa tuo nga outer lane, nawad-an og control, nabangga sa solar post ug sa Bao-bao ug nadusmo sa isa ka balay diin tua ang batang babaye.

 

Ang duha ka mga sakyanan nakaangkon og kadaot, nagpabilin sa dapit ug nagpaabot sa isa ka tow truck. (Omar Rashid Z. Abdullah)

DOH-10 stresses need for proper health guidance amid El Niño concerns

CAGAYAN DE ORO CITY (PIA/March 03, 2024) – “The phenomenon in the environment has an effect on the human body,” said Dr. Tristan Jedidah Labitad, head of the Non-Communicable Diseases Cluster, who shared points and mitigations on El Niño effects on the health of the people during the Kapihan sa PIA: El Niño Series on February 21, 2024, at Limketkai, Cagayan de Oro City

Labitad said El Niño is a phenomenon where certain parts of the surface water in the Pacific Ocean become warmer than usual, and this increased heat has a ripple effect on the overall global climate. He added that waterborne diseases, influenza-like illnesses, leptospirosis, and dengue (WILD) are diseases that can arise from such a phenomenon.

 

Labitad stressed the susceptibility of individuals of all ages, highlighting the vulnerability of everyone to these health risks. Despite the preparedness of health facilities to assist, he emphasized the role of consulting primary healthcare providers before heading to hospitals in cases of illness.

 

“Kung unsa’y gibati nimo nga dili maayo nga sakit, you seek medical consultation, diretso. Dili magpataka-taka og inom og any herbal supplements, I am not discounting any herbal supplements. However, conventional medicine would dictate nga dili jud alternative sa imong gibati karon ang mga herbal, good kung naa ka pero dili i-neglect nga based japon siya sa research,” he said.

 

[If you feel that you are sick, you should seek medical consultation directly. Do not drink any herbal supplements; I am not discounting these supplements. However, conventional medicine would dictate that herbals are not an alternative to what you feel now; good if you have them, but don’t neglect those that are based on research]

 

The doctor strongly advised seeking medical consultation and undergoing a health professional’s check-up, especially for individuals with co-morbidities, cautioning against the indiscriminate use of herbal supplements without proper guidance.

 

As for enhancing their preparedness for potential disease surges in their respective areas, Labitad said local government units and healthcare facilities, including rural health units and centers, hold regular meetings to also determine ways to address health issues in communities.

 

To maintain good health, Labitad urged the public to only rely on credible sources of information, such as the Department of Health and other reputable health entities. “Let’s avoid being swayed by various anecdotes. Consult with healthcare professionals for any health concerns,” he said.

 

The Philippine Information Agency-10 holds the Kapihan sa PIA: El Niño Series once a month to address pressing issues related to the El Niño phenomenon in the region. (Patricia Aisabelle C. Rosales/PIA-10)

Babaye gipusil sa Don Carlos

Isa ka babaye ang biktima sa pagpamusil sa Purok 6, Brgy. Embayao, Don Carlos, Bukidnon hapon sa Pebrero 21, 2024

Si Police Major Cipriano V. Bazar, OIC sa Don Carlos Municipal Police Station, miila sa babayeng biktima nga isa ka 47-anyos nga babaye.

 

Ang biktima naigo sa iyang wala nga bitiis, wala nga abaga ug wala nga likod.

 

Siya daling gidala sa Kibawe Provincial Hospital aron matambalan.

 

Sa inisyal nga imbestigasyon, nasayran nga ang biktima nagpahulay/natulog sulod sa iyang barong-barong dihang gipusil sa wa mailhing tawo gamit ang improvised shotgun.

 

Ang suspek nisibat human sa krimen padulong sa wala masayring direksyon.

 

Sumala pa sa biktima nga dihang naigo siya, nisinggit siya og tabang, nikamang paingon sa barangay mga 50-metros ang kalayoon diin isa ka concerned citizen ang nakakita ug mi-rescue kaniya ug nanawagan og police assistance sa PNP Patrol Base sa Brgy. Embayao.

 

Gibutyag pa sa biktima nga ang ilang yuta giangkon sa isa ka lider sa mga lumad nga grupo.

 

Sa pagkutlo ning balita, padayon pa ang imbestigasyon sa Don Cralos MPS alang sa kasolbaran sa maong kaso. (Omar Rashid Z. Abdullah)

2 patay, 1 angol sa road mishap sa Pangantucan

Duha ang patay samtang angol ang isa ka menor de edad human nibangga sa Fuso Truck ang motorsiklong ilang gisakyan sa Munisipyo sa Pangantucan, Bukidnon

Si Police Captain Edgar M. Apog, OIC sa Pangantucan Municipal Police Station, niingon sa iyang report nga nahitabo ang panagbangga sa gabii sa Pebrero 24, 2024 didto sa National Highway sa Sitio Bong-bong, Brgy. Adtuyon,

Ang lalaking drayber sa motorsiklo lakip ang iyang hingkod nga angkas ang naligsan sa trak.

Subo lang, ang duha gideklarar nga dead on arrival sa Pangantucan Medical Hospital sa nag-atiman nga doktor.

Samtang ang laing angkas nga menor de edad ang nakahiagum og less serious head injuries.

Nasayran sa inisyal nga imbestigasyon nga ang duha ka mga sakyanan nagbiyahe sa samang direksyon paingon sa Poblacion sa maong Munisipyo diin nagsunod ang motorsiklo sa trak.

Ang motorsiklo nisuway og overtake sa trak sa hait nga kurbada hinungdan nga nabangga kini sa tuong bahin sa trak.

Kini nga panagbangga misangpot sa drayber ug hingkod nga pasahero sa motorsiklo nga naligsan sa likod nga tuong ligid sa trak.

Ang 55-anyos nga drayber sa trak anaa na sa kustodiya sa Pangantucan MPS uban sa mga nalambigit nga sakyanan. (Omar Rashid Z. Abdullah)