Friday, January 24, 2025

OCD equips regions with water filtration, communication systems for emergencies

CAGAYAN DE ORO CITY (August 20, 2024/PIA) — The Office of Civil Defense enhances its disaster preparedness and response capabilities by investing in water filtration systems and reliable communication technologies

According to OCD-10 Director Antonio Sugarol, these initiatives are part of a broader strategy of OCD’s Administrator, Usec. Ariel Nepomuceno, to modernize and equip the organization with the resources necessary to effectively address emergencies.

He said OCD has initially equipped its regional offices with water filtration units, recognizing the critical role of clean water in emergencies.

The regional director also shared plans to acquire additional units similar to those used by the Metro Manila Development Authority (MMDA) that can rapidly purify contaminated water, providing a vital lifeline to affected communities.

“At the moment, we have two mobile water filtration systems. It is in our office,” he stated.

Sugarol said the OCD has also implemented a regional collaboration policy that allows neighboring regions to share resources during emergencies.

“For example, in Region 10, we can anticipate that Region 9, Region 12, and Region 11 will contribute their mobile water filtration systems to the OCD Region 10,” he explained.

In addition to water filtration, the OCD addresses the equally critical need for reliable communication channels. Sugarol said the recent experience in Misamis Occidental, where cellular networks were disrupted following a shear line, underscored the importance of alternative communication systems.

To augment the communication capabilities of local government units, the OCD is working in partnership with the Department of Information and Communications Technology to provide satellite phones and VISAT systems. These technologies will ensure uninterrupted communication during disasters, facilitating coordination between local governments, government agencies, and emergency responders. (Apipa P. Bagumbaran/PIA-10)

Hedcor turns over ₱5.1M royalty shares to Bukidnon IP communities

MANOLO FORTICH, Bukidnon (December 29, 2024) — Hedcor, the renewable energy asset manager of AboitizPower, has turned over ₱5,140,167.01 in royalty shares to Indigenous Peoples (IP) communities in Bukidnon for 2022-2023. These funds directly benefit the host communities of Hedcor’s Manolo Fortich 1 and 2 hydroelectric power plants, advancing inclusive growth and sustainable development

Five Indigenous Peoples (IP) organizations received their royalties, signifying progress for their communities. The Santiago Tribal Community (SANTRICO), Inc. and Impakibel, Apo Man Asilan Tribal Association were each awarded ₱1,401,529.47. Meanwhile, the Lumikapaw Ka Guihean Tribal Council of Elders and Guilang-Guilang Apo Datu Nanikunan Association, Inc. each received ₱935,578.60. The Buklod Kayantang Tribal Association, Inc. was granted ₱465,950.87. These funds embody a commitment to empowering and uplifting Indigenous communities, going beyond mere financial support.
The funds will be used for initiatives identified by the IP communities themselves, including livelihood assistance, skills training to strengthen economic resilience, scholarships for Indigenous youth, and elder care programs.
The projects will also help empower women entrepreneurs, preserve traditional practices, and advance environmental efforts such as reforestation.
Bae Priscilla Cariaga, President of Buklod Kayantang Tribal Association, Inc., expressed gratitude for the turnover.
“Ang pagtinabangay uban sa Hedcor nagpalambo sa among komunidad. Ang mga pondo makatabang sa pagpreserba sa among kultura, pagtubag sa mga kinahanglanon, ug paghimo og mga oportunidad para sa umaabot nga henerasyon,” she said.
(Working together with Hedcor has developed our community. The funds help preserve our culture, address our needs, and create opportunities for future generations.)
Implemented closely with the National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) Region 10, the program ensures that projects align with cultural preservation and ancestral domain protection.
“Through joint efforts, we achieve meaningful progress for Indigenous Peoples, safeguarding their heritage while promoting development,” said lawyer Dexter B. Precioso, NCIP regional legal officer.
Hedcor Vice President for Corporate Services Noreen Vicencio said the giving out of royalty shares underscores Hedcor’s zeal to collaborate with IP organizations to enhance community well-being.
“This turnover is more than just meeting our obligations—it reflects our commitment to a meaningful partnership. We are honored to support the IP organizations’ efforts to advance livelihood, education, and cultural heritage.
By working side by side, we help ensure a lasting, positive impact that strengthens their communities and enriches their future,” Vicencio said.
She reiterated that by returning these royalty shares to the communities, Hedcor continues to advance renewable energy while strengthening communities, protecting cultural identities, and fostering long-term growth and opportunity. (Hedcor-AboitizPower/PIA-10/Bukidnon)

Lalaking naghasi gitigbas sa uyoan

Isa ka 45-anyos nga lalaki kinsa naghasi ang gikatahong gidunggab patay sa iyang 79-anyos nga uyoan sa Flores Village, Purok 2, Brgy. Linabo, Malaybalay City gabii sa Agosto 16, 2024

Ang biktima kinsa ubos sa impluwensya sa ilimnong makahubog, naglasong samtang nagbitbit og sundang ug giguba ang koral sa suspek, sumala sa report ni Police Lt. Col. Virgilio Cruz, OIC sa Malaybalay City Police Station.

Gisuwayan pa unta sa pagpakalma sa suspek ang iyang pag-umangkon apan niresulta kini sa init nga panaglalis.

Dugang pa, ang suspek nibalik sa iyang balay ug mikuha og kutsilyo ug gidunggab ang biktima makaduha ka higayon nga naigo sa walang bahin sa liog ug walang gusok nga nakaingon sa iyang hinanaling kamatayon.

Ang nirespondeng Barangay Public Safety Officer (BPSO) sa Linabo nakasaksi sa hitabo ug nasikop ang suspek.

Gibira sa suspek ang kutsilyo sa liog sa biktima ug boluntaryong gi-turn over kini ngadto sa BPSO. (Omar Rashid Z. Abdullah)

2 babaye nakorner sa buy-bust sa Maramag

Nasikop sa kapolisan ang duha ka babayeng newly identified drug suspects sa buy-bust operation sa Purok 6, Brgy. Basecamp, Maramag, Bukidnon sa niaging semana

Ang mga suspek nag-edad 40 ug 50 anyos, sumala sa report ni Police Lt. Col. Bryan M. Panganiban, OIC sa Maramag Municipal Police Station.

Nakuha gikan sa mga babayeng suspek ang duha ka pakite sa gidudahang shabu nga adunay street value nga P34,000.00, lima ka selpon ug P500 cash.

Kasong paglapas sa RA 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang giandam na batok sa mga dinakpan.

Gidala sa Provincial Forensic Unit 10 sa Malaybalay City ang mga nakumpiska nga druga alang sa qualitative ug quantitative examinations. (Diego M. Hidalgo)

Lalaki nakuryetihan-patay sa Valencia

Isa ka 50-anyos nga lalaki ang nakuryentihan-patay sa Purok 1, Patag, Brgy. Bagontaas, Valencia City, Bukidnon.

Nahitabo ang trahedya udto sa Agusto 19, 2024, sumala sa report sa report ni Police Lt. Col. Mitchel Clemencio, OIC sa Valencia City Police Station.

Ang biktima gidala sa Adventist Medical Center, Valencia City sa rescue team apan gideklarar sa nag-atiman nga doktor nga patay na sa wala pa nahiabot.

Nasayran sa imbestigasyon nga ang biktima nikatkat ug nagputol sa sanga sa punoan sa cotton fruit kon santol.

Ang sanga nakasangit sa three phase primary line sa FIBECO hinungdan nga nakuryentihan siya ug nahulog sa yuta. (Omar Rashid Z. Abdullah)

Template.

Illegal settlement, land squatting gidili sa Malaybalay

Kaniadtong Hulyo 9, 2024, pinal nga giuyonan ni Mayor Jay Warren R. Pabillaran ang Anti-land squatting ordinance sa Malaybalay City

Nahitabo kini human giaprobahan sa Sangguniang Panlungsod ang Ordinance No. 1038, Series of 2024, nga mao ang ordinansa nga nagdili sa illegal settlement ug land squatting sa Malaybalay.

Sumala sa kasayoran sa city government, nakalusot sa SP ang ordinansa atol sa ika-94 nga regular session niadtong June 4, 2024.

Kini nga lakang naghatag og dakong kalamboan alang sa kalinaw ug kaluwasan sa siyudad.

Si Konsehal Erwin A. Damasco, chairman sa committee on human settlement, zoning, and land use, inubanan ni Konsehal Zoltan Dindo D. Dinlayan, ang nanguna sa pagduso ug pagpa-aprobar sa nasangpit nga ordinansa.

Ang ilang paningkamot ug dedikasyon alang sa maong isyu nakapahimo sa ordinansa nga isa ka realidad, nga gilauman nga maghatag og dugang pagbag-o sa siyudad.

Ang tumong sa maong ordinansa mao ang mapahugtan ang kampanya batok sa mga informal settler ug mga professional squatter.

Kini naglakip sa pagpasiugda og mas striktong mga patakaran aron malikayan ang mga kagubot ug mga dili maayo nga sitwasyon nga dala sa illegal settlement.

Dugang pa, ang ordinansa naglantaw nga malikayan ang pagtukod og mga building sa mga lugar nga delikado, sama sa mga daplin sa sapa, aron malikayan ang mga aksidente ug kalamidad.

Tungod niini nga ordinansa, gilauman nga mapabiling hapsay ug malikay sa peligro ang katawhan dinhi sa dakbayan sa Malaybalay.

Ang mga residente adunay mas ligdong nga pamuyo ug proteksyon batok sa mga illegal nga aktibidad nga maka-apekto sa ilang kaluwasan ug kabtangan. (melbmadera)

Notice to vacate na-serve ngadto sa BTL, MILFA

Kaniadtong Agosto 19, 2024, na-serve na sa Sheriff Office ang Notice to Vacate ug writ of execution ngadto sa mga myembro sa Buffalo-Tamaraw-Limus (BTL) Multipurpose Cooperative ug Musuan Inhabitants’ Landless Farmers Association (MILFA)

Sumala sa kasayoran nga napaskil sa official social media account sa Central Mindanao University (CMU), ang grupo gihatagan sa 15 ka adlaw sa paghawa sa dapit.

Ang lakang may kalambigitan sa paborableng hukom sa korte sa kasong forcible entry nga gipasaka sa CMU batok sa duha ka grupo.

Ang notice gipangkatag ngadto sa mga balay nga gipatindog sa mga myembro sa BTL ug MILFA lakip ang isa ka dakong billboard sa notice of vacate daplin sa dalan.

Diha ang mga personahe sa Philippine National Police (PNP) aron masiguro nga malinawon ug hapsay ang pagpatuman sa mando sa korte. (melbmadera)

Lunsod Lunsad award midunol og P2-M nga proyekto ngadto sa Malaybalay

Ang lokal nga pangagamhanan sa Malaybalay nakadawat og grant nga nagkantidad og Php 2 milyon gikan sa 2024 Lunsod Lunsad nga proyekto sa Department of Trade and Industry

Ang Malaybalay isa sa tulo ka siyudad sa Rehiyon 10 nga nakaangkon sa maong grant alang sa Creative Industry pinaagi sa paghatag og proposal nga proyekto.

Ang proyekto ginganlan ug 7Tribes Museum Shops (digital museum, digital marketing/e-commerce), nga nagtinguha sa pagdasig sa mga lumad ug local nga artists sa pagpromote sa nagkadaiyang kultura, produkto, arts sama sa paintings, ug uban pang kalihokan nga makahatag ug bili sa atong lumadnong piyesa ug kahibalo, alang usab sa paghatag ug dugang kakitaan sa mga miyebro sa komunidad.

Magmalipayong gidawat ni Mr. Romeo Lapeciros ang sertipiko nga pagkadawat sa award niadtong Agosto 6, 2024 sa Philippine Trade Training Center sa Pasay City, Metro Manila.

Si Lapeciros isip focal person sa proyekto ug nagrepresentar alang ni Mayor Jay Warren Pabillaran.

Dako ang iyang pasalamat nga mahimo ang maong proyekto kauban sa kolaborasyon sa nagkalain-laing opisina sa dakbayan, lakip ang Tourism Office, LEDIPO, ICT-Innovation Council, Council of Culture, Arts, and Heritage, CPDO, Konsehal Kiril Dinlayan, Mr. Erlow Talatala, ug uban pang project technical partners. (Diego M. Hidalgo)

Bukidnon logs over 5,000 dengue cases since January 2024

Over 5,000 dengue cases have been recorded in Bukidnon from January to August 2024

According to the Provincial Health Office (PHO), the 5,099 dengue cases recorded in the province are higher than the 4,000 cases logged in the same period in 2023.

PHO said at least 17 people have died from dengue in the province. However, there is no outbreak of the disease just yet.

Authorities have also yet to discuss the declaration of a state of calamity.

PHO said Malaybalay City has the most cases, with 926, followed by Valencia City, with 508. These cities have two reported deaths each.

With the rising number of dengue cases, the local government of Malaybalay City has conducted fogging operations in areas where dengue cases were reported.

PHO also distributed treated mosquito nets to some schools to fend off dengue-carrying mosquitoes.

“Kung di ka mag-cleanup unya mag-fogging mao ra gihapon mobalik ra gihapon ang lamok kay di man kasulod ang aso sa tubig, so clean up gyud ta,” Bukidnon PHO Dengue Coordinator, Sergio Flores, said.

Health authorities reminded the public to practice the 5S habit against dengue, which includes search and destroy, self-protection, seeking early consultation, supporting fogging, and sustaining hydration. — (James Paolo Yap/GMA Regional TV/August 19, 2024)

Buntis Summit 2024 gipahigayon sa Upper Pulangi district

Ang Buntis Summit 2024 gipahigayon kaniadtong Hulyo 9, 2024 sa Upper Pulangi District

Sumala sa kasayoran sa city government sa Malaybalay, nagkatigum sa Brgy. Mapulo ang mga batan-ong babaye ug high-risk pregnant women alang sa comprehensive day sa edukasyon ug suporta.

Ang summit gitumong sa pag-edukar sa mga partisipante sa kamahinungdanon sa luwas nga pagka-inahan, paghatag og importanteng impormasyon ug mga kahinguhaan aron matabangan sila nga luwas sa ilang mga pagmabdos ug makahimo og mga desisyon nga may kasayuran mahitungod sa ilang panglawas ug kahimsog sa ilang mga masuso.

Lakip sa mga gihisgotan ang prenatal care, nutrisyon, pagpanganak, postpartum care, family planning, ug STI/HIV awareness and prevention.

Ang Buntis Summit 2024, kabahin sa serye sa mga summit nga gipahigayon sa lima ka distrito, nga nagtanyag og mga lecture, libre nga hemoglobin, syphilis, ug HbsAg nga mga pagsulay, ug mga token sa mga partisipante.

Kini nga inisyatibo nagtinguha sa paghatag gahum sa kababayen-an nga adunay mas himsog nga pagmabdos ug pagpanganak pinaagi sa komprehensibo nga edukasyon ug suporta. (melbmadera)