Thursday, November 21, 2024

Pipila ka kalohokan sa Kaamulan 2024 gipangandaman sa NCIP Bukidnon

Gipangandaman sa National Commission on Indigenous Peoples (NCIP)-Bukidnon Provincial Office ang pipila ka mga kalihukan nga gisalig kanila sa Provincial Government of Bukidnon (PGB) alang sa nagsingabot nga Kaamulan 2024

Sumala sa press release sa PAIA, isa ka Meeting uban sa Indigenous People’s Mandatory Representatives (IMPRs) ang gipangunahan sa NCIP Bukidnon niadtong Enero 26, 2024 nga gipahigayon sa Provincial Office niini sa Malaybalay City, Bukidnon.

Sa pagpakisayud ni Melinda Tulba, OIC sa Bukidnon Provincial Office, siya miingon nga “Yearly nga activity sa Bukidnon ang Kaamulan. Ang among participation sa NCIP isip lead agency nga magtabang sa atong mga kaigsoonang lumad, ang pagtan-aw sa kaayohan ug pagplastar sa mga kaigsoonan nga magpartisipar.”

Sa maong tigum sa IPMRs, gi-usa-usa pag-presenta ang mga kalihukan sa Kaamulan 2024, ug gipalawoman ang pagtuki sa Culture and Arts Exhibits, ingon man ang mga gabayan sa bag-o nga Laga ta Kaamulan, ug uban pa.

Sa Culture and Arts Exhibits, gisiguro sa pagkuha ang commitment sa matag IPMR sa 22 ka mga LGUs sa Bukidnon kabahin sa adlaw nga sila mag-presenta.

Gikahinaman usab sa mga tribal leaders ang maong pagpasundayag, sanglit ning higayona, aduna na’y nakataganang pondo isip pa-premyo kanila.

Mamahimong criteria sa gipangandaman nga Municipality/City ICCs/IPs Cultural Presentation ang mosunod: Exhibits nga 40 porsyento nga naglangkub sa kamahinungdanon sa butang sa kultura, pagkatinuod sa produkto o ginama sa IP, ug pagkanindot sa presentasyon.

Saysenta-porsyento usab sa Presentation sa ilang mga kulturanhong sayaw, kanta, mga traditional nga mga estorya, panultihon, ug mga kasaysayan nga nahimong tamdanan sa matag tribu.

Mitambong sa maong tigum si Regional Director Ordonio P. Rocero, Jr. sa NCIP Region X, kung diin mipadayag sa iyang pagdayeg sa kalig-on sa tribu sa Bukidnon.

Anaa usab si Provincial IPMR Atty. Arbie S. Llesis, kinsa mipadangat sa iyang pakigtimbayayong sa NCIP-Bukidnon ug gidasig ang kahiusahan sa pito ka tribu.

Kamulo pa usab gi-finalize ang mamahimong gabayan sa Laga ta Kaamulan ug gilauman nga magpatawag og laing panagtagbo alang sa pagplastar sa Free and Prior Informed Consent (FPIC) alang sa Kaamulan Street and Ground dancing contingents. (melbmadera)

Gidudahang shabu nasakmit gikan sa minor de edad sa Kalilangan

Nasakmit sa hiniusang puwersa sa kapolisan ang mga pakete sa gidudahang shabu gikan sa posisyon sa isa ka menor de edad sa buy bust operation sa Munisipyo sa Kalilangan

Nasayran kini gikan sa report sa hepe sa Kalilangan Municipal Police Station nga si Police Major
Christian Serdeña.

Matod pa, ang nasakmit nga gidudahang shabu mitimbang sa 58 gramos.

Kini adunay estimated standard drug price nga P394,400.

Nakuha kini sa hiniusang puwersa sa kapolisan sa buy bust operation nga gipahigayon sa Purok
1, Brgy. West Poblacion, Kalilangan, Bukidnon udto sa Disyembre 13, 2023.

Gihikay na sa kapolisan ang kaso batok sa suspek. Kini kalabot sa kalapasan sa Section 5 ug 11,
Article II sa RA 9165 kon Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. (Diego M. Hidalgo)

Gidudahang shabu nasakmit gikan sa minor de edad sa Kalilangan

Nasakmit sa hiniusang puwersa sa kapolisan ang mga pakete sa gidudahang shabu gikan sa
posisyon sa isa ka menor de edad sa buy bust operation sa Munisipyo sa Kalilangan

Nasayran kini gikan sa report sa hepe sa Kalilangan Municipal Police Station nga si Police Major
Christian Serdeña.

Matod pa, ang nasakmit nga gidudahang shabu mitimbang sa 58 gramos.

Kini adunay estimated standard drug price nga P394,400.

Nakuha kini sa hiniusang puwersa sa kapolisan sa buy bust operation nga gipahigayon sa Purok
1, Brgy. West Poblacion, Kalilangan, Bukidnon udto sa Disyembre 13, 2023.

Gihikay na sa kapolisan ang kaso batok sa suspek. Kini kalabot sa kalapasan sa Section 5 ug 11, Article II sa RA 9165 kon Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. (Diego M. Hidalgo)

Bukidnon jam maker gets FDA approval

Mama Nene Homemade Delights, locally known as Paula’s Bukidnon Delight, earns its Certificate of Product Registration (CPR) for its pineapple jam through the consultancy and training services of the Department of Science and Technology (DoST)

The Food and Drug Administration (FDA) requires CPR for food products (beverages, water, canned goods, etc.), food supplements, medicines, and others if such products will be exported.

“It is also a requirement of institutional buyers such as malls and supermarkets. With the newly acquired CPR, this woman-led enterprise can now expand its market reach and offer its delicious and high-quality pineapple jam throughout the country through various malls, pasalubong (gift) centers, and others,” the DoST said in a statement.

Paula Chiong, the owner, considers this achievement a significant milestone since pineapple jam is the very first product of her business.

She said the DoST has assisted her firm in acquiring the FDA License to Operate and now her CPR.

The food enterprise is currently producing 1,000 kilograms of pineapple jam every month — an increase of 66 percent after DoST intervention. It has produced seven additional products such as pineapple muffin, pineapple ensaymada, Paula’s Mango Jam, Paula’s Langka, Paula’s Vinegar, Paula’s Vinaigrette, and Paula’s Chili Sauce.

Paula’s Bukidnon Delights products are now among the province’s most sought-after “pasalubong” (gift) products. The firm also caters to walk-in visitors to their newly opened café at the Kaamulan Ground, Capitol Compound, Malaybalay City.

The firm first acquired the SETUP program, a technology upgrade system. It also received a license from the Food and Nutrition Research Institute’s Enhanced Nutribun Technology.

The firm is also a beneficiary of the Manufacturing Productivity Extension Program through the consultancy services of the DoST.

These programs have helped the company improve its plant layout, food safety, and halal training, which can help boost the firm’s competitiveness and productivity. The firm was also assisted in its laboratory analysis through the DoST 10 Regional Standards and Testing Laboratories. (The Manila Times)

DA-10 stages workshop to bolster coffee industry in Mindanao

MALAYBALAY CITY, BUKIDNON — In an effort to strengthen support for the coffee farmers and industry in Mindanao, the Department of Agriculture – Regional Field Office (DA RFO-10) headed by OIC-Regional Executive Director Carlene C. Collado, in partnership with Nestlé Philippines, Inc., held a workshop on January 16-20, 2023 to finalize the Mindanao Coffee Project (MCP), this city

Through the MCP, the agency aims to establish a globally competitive, sustainable, and product-diversified coffee industry in Mindanao to benefit local farmers, traders, manufacturers, and exporters.

In her welcome message, DA-10 OIC-Regional Technical Director for Research and Regulations Cora A. Dumayaca thanked the agency’s partners from the public and private sectors for the support they continuously extend to coffee farmers in Mindanao.

High-Value Crops Development Program (HVCDP) and National Urban and Peri-urban Agriculture (NUPAP) Director Gerald Glenn F. Panganiban, Ph.D enjoined the participants to actively participate in said event, as the workshop’s inputs contribute to the impactful work the agency does for coffee farmers in the country.

Meanwhile, Nestlé Philippines, Inc. Senior Vice President and Corporate Affairs Head Jose Uy III reaffirmed their company’s commitment to empowering coffee farmers in Mindanao, particularly those from the provinces of Bukidnon and Sultan Kudarat – two of the country’s leading coffee producers.

The five-day workshop highlighted proposed projects by the University of Southern Mindanao and Nestlé Philippines, Inc., which tackled the productivity of Robusta coffee to organic and inorganic fertilizers, fertilizer support for coffee farmers, and the establishment and improvement of integrated coffee centers in Sultan Kudarat and Bukidnon, respectively.

During the said event, representatives from DA regional offices 9 to 13 also presented their plans and upcoming projects for FY 2023 and 2024. They underscored the Philippine Coffee Industry Roadmap 2021-2025 and the Coconut Farmers and Industry Development Plan.

As a showcase of its ‘regenerative’ agricultural farming practices, Nestlé Philippines, led by its SVP Uy, also facilitated a tour of the Bukidnon Integrated Coffee Center (BICC) and its model coffee farms in Maramag town.

Also supporting the activity were DA-10 RTD for Operations Carlota S. Madriaga, Field Operations Division chief Luz I. Guzman, Ph.D., Agribusiness, and Marketing Assistance Division (AMAD) Supervising Agriculturist Ferdinand F. Caraballe, and HVCDP focal person Kersten S. Pagalan. (GDAndres/DA-10)

12 ka mga FR nakadawat og P360K livelihood kits gikan sa DOLE-10

MALITBOG, Bukidnon (PIA)–Nagdala og bag-ong pagla-um ang bag-ong tuig tungod kay ang 12 ka mga kanhi rebelde ubos sa ‘Hinanaling Tabang’ sa 16th Infantry (Maglilingkod) Battalion nakadawat og livelihood starter kits gikan sa Department of Labor and Employment–Region 10 (DOLE-10) sa pakigtambayayong sa Malitbog local government unit (LGU), Enero 6.

Matag usa kanila nakadawat sa tag P30,000 nga kantidad sa livelihood starter kits para sa Rice Trading nga gihatag pinaagi sa DOLE Integrated Livelihood Program (DILP).

Ang DILP usa sa mga programa sa DOLE nga nagsuporta sa pagpatuman sa Executive Order No. 70 (EO 70) sa pag-institutionalize sa Whole-of-Nation Approach nga nagtumong sa pagtabang sa mga ‘marginalized groups’ pinaagi sa paghatag ug malungtarong kita.

Si Gergie Liponhay aka Jayto, kanhi commander sa New People’s Army (NPA) ug usa sa mga nakadawatsa maong tabang, nipadayag sa iyang pasalamat sa gobyerno ug nag-awhag sa iyang kanhing mga kauban nga mobiya na sa armadong pakigbisog ug mopahimulos sa serbisyo nga gikan sa gobyerno.

“Kami nagpasalamat ug dako sa gobyerno tungod kay nagpakabana sila sa amo. Tungod kay naa nay presensya ang gobyerno, dili nami mobalik sa bukid. Gi-awhag namo ang among mga kauban nga naa pa karon sa kabukiran nga mana-og na tungod kay dili kita pasagdan sa atong gobyerno,” panawagan ni Liponhay.

Ang ‘Hinanaling Tabang o Dinalian nga Tabang’ sa 16th Infantry Battalion maoy usa sa labing maayong gawi sa unit nga nagsilbi sa mga kanhi rebelde pinaagi sa paghatag ug kapuy-an ug akomodasyon, sustento sa pagkaon, livelihood packages, ug pagpadali sa ilang pagpalista sa Enhanced-Comprehensive Local Integration Program kon E-CLIP.

Uban sa padayon nga panawagan alang sa kalinaw, ang 16IB padayon nga nakigtambayayong sa lain-laing ahensya sa gobyerno aron matabangan ang mga kanhing rebelde nga magsugod ug mahiusa pag-usab sa katilingban. (BGE/PIA-10/Bukidnon)

105 ka FRs sa Valencia City miyembro na sa PhilHealth

VALENCIA CITY, Bukidnon (PIA)–Siyento singko (105) ka mga kanhi rebelde sa New People’s Army sa syudad sa Valencia, Bukidnon ang miyembro na sa PhilHealth dihang nakadawat sila sa ilang Member’s Data Records (MDRs) ug ID cards niadtong Enero 11.

Si Regional Vice President Delio A. Aseron sa PhilHealth Northern Mindanao miingon nga gusto sa gobyerno nga ipakita ang patas nga serbisyo sa tanang Pilipino.

“Kayo po aming mga kapatid na mga ‘former rebels’ ang importanteng bisita ngayon dahil dito po nais ipakita ng ating pamahalaan na tayo ay iisa—pantay-pantay po tayo. Dahil kung tayo ay magkakasakit pantay tayong makalatag sa banig ng karamdaman,” matud ni Aseron.

Gipasabot ni Aseron sa mga kanhi rebelde nga dako kaayo kini nga tabang tungod kay matud niya “Napakahirap magkasakit. Magkaproblema tayo sa gastusin at diyan po papasok ang tulong pinansyal ng PhilHealth. Bagamat bawat sakit ay may corresponding na halaga, ang importante po ay wala na tayong mga kababayan na mangamba na pumunta sa hospital dahil may programa ang PhilHealth. May katuwang na kayo sa gastusin.”

Samtang si Romulo Lapuz Jr, ang Chief sa PhilHealth Bukidnon, miingon nga ang tanang Pilipino mahimong miyembro sa PhilHealth. Busa gidasig niya ang ubang pang mga kanhi rebelde nga wala pa makaparehistro nga dili magduha-duha sa pag-adto sa ilang buhatan tungod kay andam ang PhilHealth nga mo-giya ug motabang kanila sa pagpa-enrol aron mahimong miyembro sa PhilHealth.

Dako ang pasalamat ni Marestela Bitago ngadto sa PhilHealth. Miingon siya nga makapatambal na sila sa lain-laing hospital gamit ang ilang PhilHealth ID cards.

“Nalipay ko’g dako kay sulod sa pito ka tuig sa akong pagka-aktibista, karon nako napamatud-an nga naa gyud ang tabang sa gobyerno, labi na sa mga kabus. PhilHealth member na ko karon. Dako kaayo ni ug ikatabang sa akong pamilya. Busa nagpasalamat ko’g dako sa Philhealth,” dugang ni Bitago. (BGE/PIA 10-Bukidnon)

NEWSFLASH! FOR SALE: MINDANAO PRAISE RADIO (MPR)105.3-FM

Former area station, MINDANAO PRAISE RADIO (MPR)105.3-FM is selling its Equipment.

It’s the total package of transmitters, amplifier, power supplies, studio Mics, FM antenna plus 120-foot steel tower in (6) 20-foot sections plus strong guy-wire cables & turnbuckles. All the needed mechanical & technical components to get you on the air. It’s all ready for pick-up to be transferred to your own broadcasting site! Included as a bonus: super sounding radio jingles & production music beds from the U.S. Selling the whole kit at a ‘fair market’ price. First come, first served based on a CASH deal only! Our product inventory in Bukidnon can only seen by prior phone appointment. Absolutely NO inquiries about this accepted from Fridays @ 3:00 PM through Saturdays at 6:30 PM. Cellphone No.: 0917-704-2621