Wednesday, April 24, 2024

Tag: NGO

Publiko gihimangnoan sa paglikay sa heat stroke

Posted on by cmn

Gipahimangnoan sa Provincial Government of Bukidnon ang publiko nga magmaigmat ug hinumduman ang mga pamaagi o mga angayang buhaton aron malikay sa heat stroke

Ang heat stroke isa ka kondisyon nga magresulta tungod sa pagtaas sa body temperature o sobrang kainit sa lawas, nga kasagarang mabatian tungod sa dugay nga pagbulad sa adlaw.

Kung dili kini malikayan o matambalan, posibleng magresulta sa pagkadaot sa utok, kasingkasing o kaunuran og labing delikado, maghatag ug taas nga risgo, komplikasyon ug kamatayon sa tawo.

Aron malikayan kini, ilabi na niining panahon sa hulaw, limitahi ang taas nga oras nga pagpundo sa gawas; inom ug daghang tubig; pagsuot sa kalo, long sleeved nga bisti og kanunay nga magdala sa payong kung mogawas; ug kung adunay mga heavy-duty activities sama sa pag-jogging, buhaton kini sa buntag o hapon kung aha walay mabatian nga sobrang kainit sa adlaw. (PR/LGU-Bukidnon)

1 patay, 1 angol human nakuryentihan sa Maramag

Posted on by Omar Rashid Z. Abdullah

Gidala sila sa Saint Joseph Southern Bukidnon Hospital. Patay ang isa ka lalaki samtang angol ang kauban niining trabahante human nakuryentihan sa ilang gitrabahoan sa Purok 8, Brgy. San Miguel, Maramag, Bukidnon

Sumala sa report nahitabo kini niadtong Marso 27, 2024 samtang nagtabaho sa Universal Harvester Dairy Farm Inc. sa dapit.

Gidala sila sa Saint Joseph Southern Bukidnon Hospital.

Apan ang 35-anyos gideklarar nga dead on arrival samtang luwas ang kauban niini.

Sa imbestigasyon, nasayran nga ang mga biktima nagpahigayon og
maintenance repair sa supply sa water pump sa motor pool area sa maong
kompanya.

Samtang ang isa kanila naunlod sa water storage pool, nakuryentihan siya
ug nisinggit og tabang.

Niambak sa pool ang kauban nga trabahante apang nakuryentehan sab
siya.

Nakuha sila sa ilang duha ka mga kauban ug gidala sa hospital human
napalong ang breaker switch. (Omar Rashid Z. Abdullah)

DOT-Northern Mindanao gives inaccurate details about mountain ranges in Bukidnon

Posted on by cmn

April 3, 2024 MindaNews fact-checked the claim of the Department of Tourism – Northern Mindanao (DOT – Northern Mindanao) about facts involving the mountain ranges in Bukidnon province. Some details are inaccurate, hence misleading

In a post on its Facebook page last February 22 titled “5 FACTS ABOUT BUKIDNON,” the DOT-Northern Mindanao said:

“The name ‘Bukidnon’ is derived from the Visayan term ‘bukid,’ which means mountain. True to its name, the province is characterized by extensive mountain ranges, including Mount Kitanglad, Mt. Dulang-dulang and Mt. Kalatungan, which are some of the highest peaks of the country.” (emphasis supplied)

Mt. Kitanglad and Mt. Dulang-dulang are not two different mountain ranges.

They are among the peaks belonging to the same mountain range, the Mt. Kitanglad Range Natural Park, legislated as a protected area on November 9, 2000.

Mt. Dulang-dulang (2,938 meters above sea level) is the second-highest peak in the Philippines. On the other hand, Mt. Kitanglad (2,899masl) is the country’s fourth highest peak, and like Mt. Dulang-dulang, is one of the popular trekking destinations in Bukidnon.

The DOT-Northern Mindanao post further said that Mt. Kitanglad “sits between Malaybalay City and the municipalities of Lantapan, Impasugong, Sumilao, and Libona.”

The agency’s list of areas encompassed by the mountain range is incomplete. Mt. Kitanglad Range straddles Malaybalay City and the towns of Lantapan, Talakag, Baungon, Libona, Manolo Fortich, Sumilao, and Impasugong. These eight areas share boundaries on the summit of Mt. Kitanglad. (Source: Protected Area Management Plan of Mt. Kitanglad Range Natural Park, 2018-2022, Page 6. Note: No online link, e-copy only)

The two other mountain ranges in Bukidnon are Mt. Kalatungan Range Natural Park, where Mt. Kalatungan is located, and Pantaron Range (also called Pantadon).

Kalatungan Range encompasses Valencia City and the towns of Talakag, Pangantucan, and Maramag.

Pantaron Range straddles Bukidnon and the neighboring provinces of Misamis Oriental, Agusan del Norte, Agusan del Sur, Davao del Norte, and Davao del Sur.

As with all our other reports, MindaNews welcomes leads or suggestions from the public to potential fact-check stories. (H. Marcos C. Mordeno / MindaNews)

Suspek sa Basag Kotse incidents sa Bukidnon nakigpinusilay sa kapulisan

Posted on by Diego M. Hidalgo

Nakigpinusilay sa mga myembro sa Valencia City Police Station ang giingon nga notoryus nga suspek sa Basag Kotse incidents sa Bukidnon

Si Police Lt. Col. Mitchel Clemencio, OIC sa Valencia CPS sa iyang report miingon nga ang

pinusilay nahitabo sa alas 12:46 a.m. sa Marso 1, 2024.

 

Sumala sa report, nabantayan nga gipang-lili sa suspek ang mga sakyanan nga nakaparada sa corner sa Valero ug Antonio Street, Poblacion, Valencia City.

 

Nakigpinusilay ang 28-anyos nga suspek sa nagpatrolyang mga pulis sa dapit.

 

Ang motorsiklo nga gimaneho sa suspek nakadusmo sa lechon manok stall sa daplin sa Sayre

Highway sa Purok uno sa Barangay Lumbo human sa ginukdanay.

 

Gidala ang suspek sa Laviña General Hospital aron matambalan gumikan sa samad pinusilan

nga naangkon sa lawas.

 

Apan gideklarar siya nga patay na sa wala pa mahiabot sa nag-atiman nga doktor.

 

Lakip sa narekober gikan sa suspek ang isa ka kalibre .45 pistola nga adunay steel magazine nga kargado sa upat ka buhing bala.

 

Sa dugang imbestigasyon nasayran nga ang nahisgutang narekober nga armas nakarehistro ug gipanag-iya sa isa ka 46-anyos nga negosyante.

 

Nasuta nga ang maong armas gibutang sulod sa Ford Ranger Raptor nga sakyanan sa negosyante samtang giparking kini sa Jocels Garden, Purok 2, Brgy. Poblacion, Valencia City niadtong Oktubre 7, 2023 sa mga alas 8:50 sa gabii.

 

Giguba ang bintana sa maong sakyanan ug gituyo nga gikuha sa sad-an ang maong armas. (Diego M. Hidalgo)

2 patay, 1 angol sa road mishap sa Pangantucan

Posted on by Omar Rashid Z. Abdullah

Duha ang patay samtang angol ang isa ka menor de edad human nibangga sa Fuso Truck ang motorsiklong ilang gisakyan sa Munisipyo sa Pangantucan, Bukidnon

Si Police Captain Edgar M. Apog, OIC sa Pangantucan Municipal Police Station, niingon sa iyang report nga nahitabo ang panagbangga sa gabii sa Pebrero 24, 2024 didto sa National Highway sa Sitio Bong-bong, Brgy. Adtuyon,

Ang lalaking drayber sa motorsiklo lakip ang iyang hingkod nga angkas ang naligsan sa trak.

Subo lang, ang duha gideklarar nga dead on arrival sa Pangantucan Medical Hospital sa nag-atiman nga doktor.

Samtang ang laing angkas nga menor de edad ang nakahiagum og less serious head injuries.

Nasayran sa inisyal nga imbestigasyon nga ang duha ka mga sakyanan nagbiyahe sa samang direksyon paingon sa Poblacion sa maong Munisipyo diin nagsunod ang motorsiklo sa trak.

Ang motorsiklo nisuway og overtake sa trak sa hait nga kurbada hinungdan nga nabangga kini sa tuong bahin sa trak.

Kini nga panagbangga misangpot sa drayber ug hingkod nga pasahero sa motorsiklo nga naligsan sa likod nga tuong ligid sa trak.

Ang 55-anyos nga drayber sa trak anaa na sa kustodiya sa Pangantucan MPS uban sa mga nalambigit nga sakyanan. (Omar Rashid Z. Abdullah)

Programa sa clean and green sa kabarangayan gisusi sa LGU-Malaybalay

Posted on by Diego M. Hidalgo

Gilantaw na sa City Clean and Green Evaluators ang nahimo sa mga kabarangayan pinaagi sa pagpahigayon sa tinuig nga Search for the Cleanest and Greenest Barangay

Nunot kini sa makanunayon nga paningkamot sa lokal nga Pangagamhanan sa Malaybalay nga masiguro ang kalimpyo ug kahapsay sa kalikopan.

Sumala sa kasayoran sa kagamhanang lokalsa Malaybalay, ang evaluation napatuman subay sa direktiba ni Mayor Jay Warren R. Pabillaran.

Gisuta sa evaluating team nga gibahin sa duha ka grupo niadtong Pebrero 1-23, 2024 ang 46 ka barangay kabahin sa kinatibuk-ang kalimpyo sa palibot pinaagi sa ilang lakang ug stratehiya nga nahimo.

Gilantaw sab sa evaluating team ang pagpakita sa pinasahi nga inisyatiba sa kabarangayan sa pagprotekta sa kinaiyahan.

Lakip na gitan-aw ang pagpatuman sa mga lakang nga gimando diha sa ordinansa numero 962 mahitungod sa ecological solid waste management (ESWM).

Gisusi usab ang kamahinungdanon nga palisiya sama sa paggahin og pundo sa programa ug kalihokan sa clean and green.

Nagpasalamat ang mga opisyales sa barangay nga sila nagiyahan sa mga gingbuhaton labi na nga matutokan ang komitiba sa clean and green, ESWM, ug green brigade.

Dugang pa, nahatagan usab og importansya ang pagmugna sa communal garden basi sa ordinansa 1016 s. 2023 ug ingon man ang ordinansa 668 mahitungod sa responsable nga pagpanagiya sa kahayopan.

Gisuta usab ang aktibo nga partisipasyon sa komunidad labi sa pag-atiman sa palibot, gulayan sa barangay ug panimalay, pagpatukod sa material recovery facility ug nursery, recycling activities, landscaping, tree planting, pag-amuma sa tree park ug paglikay sa galatagaw nga kahayopan sa publikong lugar.

Gilangkuban sa duha ka kategorya ang 46 ka barangay.

Sa category A, mao ang Poblacion Barangays 1, 9, 10, 11, Aglayan, Apo Macote, Bangcud, Cabangahan, Can-ayan, Casisang, Dalwangan, Kalasungay, Laguitas, Linabo, Magsaysay, Managok, Miglamin, Patpat, Silae, San Jose, San Martin, Simaya, ug Sumpong.

Sa category B, mao ang barangays 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, Busdi, Caburacanan, Capitan Anghel, Imbayao, Indalasa, Kibalabag, Kulaman, Maligaya, Manalog, Mapayag, Mapulo, Sinanglanan, Sto. Niño, Violeta, St. Peter, ug Zamboagita. (Diego M. Hidalgo)

PLGU Bukidnon midawat og P3.2-million truck gikan DA-10

Posted on by cmn

Ang Department of Agriculture – Regional Field Office 10 (DA-RFO 10) nagtugyan og isa ka hauling truck nga adunay balor nga P3.2 million ngadto sa Provincial Local Government Unit sa Bukidnon niadtong Pebrero 22, 2024

Sumala sa kasayoran sa DA-10, tumong niini ron mapaspasan ang pagpalapad sa serbisyo sa agrikultura.

Ang proyekto sa sakyanan nga gipundohan ubos sa Corn Program sa ahensya gi-turnover sa mga opisyal sa DA-10 ngadto kang Acting Provincial Agriculturist Jacqueline Julia A. Lagamon.

Paambit ni Lagamon nga ang trak makatabang sa paghatod sa mga inputs sama sa seeds ug abono ingon man ayuda sa mga operasyon sa Kadiwa sa probinsiya.

Dugang niya nga “kining hauling truck makapadali sa paghatod sa agri-interventions ngadto sa mga benepisyaryo, ilabina sa lagyong mga dapit ug makapauswag sa mga aspeto sa produksiyon ug pagpamaligya sa mga mag-uuma sa probinsiya.”

Si Carlene C. Collado, DA-10 regional executive director ug Bukidnon Governor Rogelio Neil P. Roque mipirma sa Memorandum of Agreement alang sa hauling truck niadtong Pebrero 19, 2024. (melbmadera)

RTMI bus gitulis sa Kitaotao

Posted on by Diego M. Hidalgo

Gitulis sa duha ka mga lalaki ang RTMI bus didto sa Sitio Pamulaan, Purok 10, Brgy. Sinuda, Kitaotao, Bukidnon pasado alas 11:40 sa gabii niadtong Enero 29, 2024

Sumala sa report ni Police Captain Christopher P. Tuzara, OIC sa Kitaotao Municipal Police Station (KMPS), ang mga wala mailang lalaking suspek nakasol-ob og red hooded ug dirty white hooded jackets.

Ang gitulis nga RTMI passenger bus adunay body no. 2795 ug plate no. NDD 4025.

Gimanehoan kini sa 53 anyos nga lalaki, holder sa PDL samtang ang konduktor isa ka 36 anyos nga nga lalaki.

Sumala pa, ang isa sa mga suspek mition sa wala masayring kalibre sa pistola sa konduktor ug gilimas ang mikabat sa P10,000 nga fare collection.

Sa imbestigasyon, nasayran nga gikan sa Davao City ang bus paingon sa Cagayan de Oro City.

Sa pag-abot sa lugar sa insidente, ang duha ka wala mailhing suspek ang mipara ug misakay sa bus.

Ang suspek nga nagsul-ob og pula nga jacket midiretso sa konduktor sa bus nga naglingkod tapad sa drayber dayon gikasa ang pistola ug gitionan ang konduktor.

Niingon ang suspek nga “Walay palag ha, kwarta ra amoa tuyo” ug gikuha ang fare collection gikan sa konduktor.

Pagkahuman, nga wala pay isa ka kilometro ang duha ka mga suspek mikanaog sa bus ug miikyas nga nagbaktas paingon sa wala matinong direksyon.

Padayon pa nga nagpahigayon og hot pursuit operation ang mga sakop sa Lorega PCP sa Kitaotao MPS kauban ang force multiplier sa maong barangay alang sa posibleng pagsikop sa mga suspek. (Diego M. Hidalgo)

Pipila ka kalohokan sa Kaamulan 2024 gipangandaman sa NCIP Bukidnon

Posted on by Omar Rashid Z. Abdullah

Isa ka ground breaking ceremony ang gipahigayon sa LGU Valencia City alang sa pagtukod og Multi-Purpose Building Phase 1 sa bag-ong City Agriculture Office nga adunay Training Center niadtong Enero 25, 2024

Sumala sa kasayoran sa LGU Valencia, ang proyekto nahimutang sa Purok 1, Brgy. Pinatilan.

Ang groundbreaking ceremony isa ka pagmatuod nga pagasugdan na ang maong proyekto.

Dakong kalamposan alang kang Mayor Azucena P. Huervas ingon man ni City Agriculturist Connie Dalangan nga masugdan ang pagpatukod sa maong bag-ong opisina aron mas mapalig-on ang paghatod og serbisyo alang sa mga mag-uuma.

Pasiuna usab ang pagtukod sa maong pasilidad nga nagkantidad og muabot sa P15 milyon ubos gikan sa 20 percent Local Development Fund.

Mahimutang ang proyekto sa 14 ektaryas nga luna nga puhon pagatukuran usab og Post Harvest Facilities sama sa rice mill ug sa Techno-Demo Farm, uban sa tingoha nga mahimo ang maong dapit nga agritourism destination sa dakbayan.

Gipaabot usab ni Vice Mayor Atty. Teodoro Roteo Pepito ang pagsuporta sa 9th Sangguniang Panlungsod, diin matod niya, dako usab og ikatabang ang bag-ong opisina, sanglit aduna na kiniy Training Center nga makahatag og dugang kahibalo ug kalamboan sa mga mag-uuma.

Dako usab ang pagsalig ni Mayor Huervas sa contractor sa proyekto nga mao ang Arbul Builders and Construction Supply, sa pagpanguna ni Engr. Allen Bula, nga tumanon niini ang pagtukod sa dekalidad nga pasilidad subay sa plano nga pagkumpleto niini sulod sa walo ka bulan.

Nahimong mabungahon ang pagpahigayon sa seremonya pinaagi usab sa pagsuporta ug presensya nila City Councilor Rogelio Hera, Jr., nga mao usab ang Committee Chair on Agriculture, Councilor Cecile Mabao-Caballero, Councilor Sasang Cadigal-Recla, IPMR Bae Irene Pandian, SK Federation President John Legeil Estoquia, mga Department Heads, IP Leaders, City Events Committee, ug mga personahe sa City Agriculture Office. (Omar Rashid Z. Abdullah)

Serbisyong optikal alang sa mga kabus nakalusot sa SP

Posted on by Omar Rashid Z. Abdullah

Giaprobahan sa Sangguniang Panlungsod (SP) ang Resolution No. 2024-0593 nga naghatag og pagtugot kang Mayor Jay Warren R. Pabillaran sa pagsulod sa isa Memorandum of Agreement (MOA) tali sa City Government of Malaybalay ug sa D’ Vintage Vision Inc

Sumala sa kasayoran, ang kasabotan mahitungod sa serbisyong optikal nga itabang sa mga nailang kabus sa syudad sa Malaybalay.

Human sa masusing pagtuon, atol sa ika 76th regular session niadtong Enero 23, 2024, giduso ni Konsehal Cromwell Kiril D. Dinlayan resolusyon nga hiniusang giuyonan sa konseho.

Nasayran nga kaniadtong Enero 2, 2024, ang buhatan sa mayor nag-endorso ngadto sa SP uban sa paghangyo nga pagatugotan si Pabillaran sa pagsulod sa isa ka kasabotan nga dako og ikatabang sa katawhan labi na kadtong mga kabus nga nanginahanglan sa nasangpit nga serbisyo.

Gidawat sa City Government of Malaybalay ang ilang tanyag sa nasangpit nga serbisyo ug ang duha ka partido miuyon sa uban pang mga termino ug kondisyon nga natala sa nasangpit nga MOA.

Nasayran nga ang D’ Vintage Vision Inc., isa ka optical shop corporation with SEC Registration No. CS201535609 nga nagahatag serbisyo ug produktong optikal. (Omar Rashid Z. Abdullah)