Saturday, March 29, 2025

Gihangyo sa gobyerno ang mga rebeldeng NPA nga mosurender sa dili pa matapos ang amnestiya

Ang taas nga opisyal sa militar sa Bukidnon nag-awhag sa mga myembro sa New People’s Army (NPA) nga molihok dayon

Sumala sa report sa PIA Bukidnon, si Brig. Gen. Michele B. Anayron Jr., komandante sa 403rd Infantry Brigade, niingon nga ang amnestiya dili magpadayon hangtod sa kahangturan. Gipahibalo kini ni Anayron sa panahon sa pakigsulti sa Bukidnon Interaction niadtong Enero 12, 2025, nga nadungog sa 15 KBP-accredited radio stations sa Bukidnon

Gipadayag sa gobyerno ang 2025 peace and development road map, nga naglakip sa usa ka programa sa reintegration sa mga kanhi myembro sa NPA pinaagi sa pagtanyag sa pinansyal nga tabang ug pagbansay sa panginabuhi.

Ang pag-awhag sa mga rebeldeng NPA nga nagpadayon sa paglihok sa mga hinterland nga mosurender sa dili pa matapos ang programa sa amnestiya sa Marso sunod tuig. Ingon ni Anayron, ang plano bahin sa Enhanced Comprehensive Local Integration Program (E-CLIP) usa ka haligi sa reintegration ug peacebuilding efforts.

Gisubli niya ang gibug-aton sa paglihok karon aron makuha ang usa ka malinawon ug mabungahon nga kinabuhi, tungod kay ang bintana sa amnestiya naghatag og gamay nga higayon alang sa pag-usab sa mga rebelde nga dili mahadlok sa pag-prosekusyon. (melbmadera)

Ang programa naglihok ubos sa Executive Order No. 70, nga nag-organisar sa tibuok nasud nga pamaagi aron maabot ang paglakip ug malungtaron nga kalinaw. Ang direktiba nagtukod sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC), nga nag-uswag sa kolaborasyon sa mga ahensya sa gobyerno. (melbmadera)

Centenarian sa Valencia nakadawat og cash gifts

Isa ka centenarian nga si Apolinaria “Poling” Gapusan Caluya nga taga Barangay Sinabuagan sa Valencia City, Bukidnon, ang nakadawat sa iyang cash gifts

Personal nga gibisita si Lola Poling sa mga personahe sa Office of the Senior Citizens Affairs (OSCA) ug Department of Social Welfare and Development (DSWD).

Sumala sa kasayoran sa city government sa Valencia, niadtong Enero 23, 2025, ilang gihatag ang mga benepisyo kang Lola Poling sa iyang pagkab-ot isip centenarian.

Nakadawat si Lola Poling og Php50,000.00 subay sa programa sa City Government of Valencia. Samtang nadawat usab niya ang P100,000.00 gikan sa DSWD subay sa Republic Act 10868 o Centenarians Act of 2016.

Nagpaabot usab og suporta ug maayong panghinaot kang Lola “Poling” si CSWD Officer Yvonne Sapanta, assistant city administrator Rembert Bautista, Kimberly Belacion sa National Commission of Senior Citizens Region 10, ug OSCA head Luz Flor Murillo. (melbmadera)Personal nga gibisita si Lola Poling sa mga personahe sa Office of the Senior Citizens Affairs (OSCA) ug Department of Social Welfare and Development (DSWD).

Sumala sa kasayoran sa city government sa Valencia, niadtong Enero 23, 2025, ilang gihatag ang mga benepisyo kang Lola Poling sa iyang pagkab-ot isip centenarian.

Nakadawat si Lola Poling og Php50,000.00 subay sa programa sa City Government of Valencia. Samtang nadawat usab niya ang P100,000.00 gikan sa DSWD subay sa Republic Act 10868 o Centenarians Act of 2016.

Nagpaabot usab og suporta ug maayong panghinaot kang Lola “Poling” si CSWD Officer Yvonne Sapanta, assistant city administrator Rembert Bautista, Kimberly Belacion sa National Commission of Senior Citizens Region 10, ug OSCA head Luz Flor Murillo. (melbmadera)

Agri-10 4k Program nagbubo sa mga interbensyon sa agri sa IP org

Ang Department of Agriculture (DA-10), pinaagi sa programa sa Kabuhayan at Kaunlaran ng Kabayang Katutubo (4K), nihatag og duolan nga Php318,000 nga kantidad alang sa agricultural interventions sa Panasalan Dagumnaan Talaandig Tribe Association (PADATTA)

Sumala sa kasayoran sa DA-10, ang programa nagsuporta sa paghatag gahum sa mga komunidad sa mga lumad sa Northern Mindanao.

Niadtong Enero 24, 2025, sa Sitio Kawilihan, Dagumbaan, Maramag, Bukidnon, ang departamento, nga gipangulohan ni Regional Executive Director Jose Apollo Y. Pacamalan pinaagi ni April Grace M. Racines, program focal person, sa kooperasyon sa Municipal Agriculture Office sa Maramag, nihatag sa unom ka carabao nga nibalor og Php300,000 ug nagkalain-laing mga binhi sa utanon nga nagkantidad og Php17,995.00 ngadto sa PADATTA, nga girepresentahan sa iyang presidente nga si Bae Vilma Morena.

Sa ilawom sa Production and Livelihood nga bahin sa Programa, ang mga probisyon sa agrikultura, nga kaniadto gikuha gikan sa research complex sa DA-10, nagtinguha sa pagpauswag sa produktibidad ug kita sa mga mag-uuma nga IP pinaagi sa pagpalambo sa mga sustainable nga negosyo sa agrikultura, pinaagi sa lig-on nga pakig-uban sa mga miyembro sa asosasyon alang sa pag-uswag sa agrikultura.

Ang maong turnover nagtimaan usab sa laing alon sa tabang sa PADATTA. Sama sa nahinumduman, niadtong Nobyembre, ang pipila ka mga napiling miyembro sa asosasyon nakasalmot sa isa ka pagbansay sa produksyon sa mais ug postharvest nga teknolohiya, nga gihimo sa Malaybalay City. (melbmadera)

Interfaith prayer rally alang sa Demokrasya ug Kontra Korapsyon gipahigayon

Kaniadtong hapon sa Enero 26, 2025, gipahigayon ang province-wide Interfaith Prayer Rally nga gi-organisar sa Barug Maisug Bukidnon – Kontra Korapsyon, Duterte for Democracy (BMBKKDD)

Ang kalihokan nagsugod sa usa ka motorcade gikan sa PCC Covered Court ngadto sa Maramag Integrated Bus Terminal, diin ang mga partisipante naghiusa sa usa ka kusganong pagpahayag batok sa korapsyon.

Ang mga lider sa Iglesia ni Cristo, Roman Catholic Church, Seventh-Day Adventist Church, Islam, Fundamental Baptist Church, ug United Pentecostal Church nanguna sa pag-ampo alang sa hustisya ug kalinaw.

Si Romy P. Tiongco, kanhi Parish Priest ug kanhi Mayor sa Damulog, ang nagpasundayag sa highlight sa kalihokan, nga nagpaila kang kanhi Executive Secretary Atty. Vic Rodriguez isip dinapit nga mamumulong.

Ang Bukidnon IP artist nga si Datu Waway Saway naghatag sa iyang pasundayag.

Ang kalihokan natigayon sa paningkamot ni Gordon Torres, nga organizer sa BMBKKDD.

Si Mr. Herman Santillan mipadayag sa mga hagit sa mga mag-uuma, si Vee Olivarez nagdala og paglaom alang sa kabatan-onan, si Dr. Fe A. Torres nag-awhag alang sa empowerment sa kababayen-an, ug si Atty. Ruby Melecio Villejo nagpasiugda sa papel sa legal nga komunidad.

Si Atty. Arbie S. Llesis, kasamtangang Indigenous Peoples Mandatory Representative (IPMR) sa provincial Sanggunian, naghatag og garbo ug determinasyon alang sa mga Lumad, samtang si Alpio G. Dacut Jr. mipadayag sa tingog sa akademya uban ang tawag sa kaalam ug kalambuan.

Ang adlaw nagtapos uban ang usa ka pinasahi nga panumpa sa pagpakigbisog batok sa korapsyon ug pagpanalipod sa demokrasya, nga nagbilin og dili malimtan nga marka sa kasingkasing sa mga nanambong. (melbmadera)

Babaye gipusil sa Maramag

Dideklarang patay na sa wala pa makaabot sa Bukidnon Provincial Hospital (BPH) Maramag ang 46-anyos nga babaye human gipusil sa Purok 8, Brgy. San Miguel, Maramag, Bukidnon hapon sa Enero 10, 2025

Ang babayeng biktima usa ka minyo, mag-uuma, ug residente sa Purok 4, Brgy. San Carlos, Maramag, Bukidnon.


Sumala sa kasayoran sa kapolisan sa Maramag, ang biktima sakay sa multicab pickup-type nga gimaneho sa usa ka lalaki ug uban sa laing babaye.


Ang sakyanan nagdagan gikan sa BUSCO, Quezon, Bukidnon padulong sa Purok 4, Brgy. San Carlos, Maramag, Bukidnon.


Sa ilang pag-abot sa dapit sa nahitaboan, giingong gipusil ang biktima sa duha ka wala mailhing lalaki nga suspek.


Ang biktima nakaangkon og grabing samad tungod sa pinusil sa likod ug gidala kini sa ospital apan patay na sa wala pa makaabot.


Ang mga suspek giingong niikyas human sa krimen sa wala masayri nga direksyon.


Narekober sa lugar sa nahitaboan ang duha ka fired cartridge cases sa kalibre .45 ug sulod sa sakyanan nakaplagan usab ang duha ka bala nga wa pa matinong kalibre.


Ang Maramag MPS nagpadayon sa imbestigasyon aron mailhan ang mga suspek ug masuta ang motibo sa maong insidente. (Diego M. Hidalgo)

AMIA-10 village makabenepisyo sa combine harvester

Tumong sa pagpausbaw sa lokal nga produksiyon, ang Department of Agriculture – Regional Field Office 10 (DA-RFO 10) nag-turn over sa usa ka combine harvester ngadto sa Bliss Lingion Multipurpose Cooperative (BLMPC)

Sumala sa kasayoran, ang makinarya nagkantidad og Php 2.2 milyones.


Ang seremonya natigayon niadtong Enero 13, 2025 sa Municipal Grounds sa Manolo Fortich, Bukidnon.
Ang agri-intervention gipundohan ubos sa Adaptation and Mitigation Initiative in Agriculture (AMIA) nga programa niini.


Kini nagtumong sa pagsuporta sa mga mag-uuma sa pagsagop sa modernong mga ekipo ug teknolohiya aron mapalambo ang mga hagit sa pagbag-o sa klima.


Sa seremonya sa pagtugyan, si BLMPC chair Dante M. Dosayco nakadawat sa certificate of turnover gikan ni AMIA-10 Project Leader Joel J. Gabo sa presensya sa mga opisyales sa munisipyo nga gipangunahan ni Mayor Rogelio N. Quiño.


Gipaambit ni Dosayco nga ang inisyatiba makapakunhod sa ilang panahon sa pag-ani samtang nagdugang usab sa ilang kita.


Gipaniguro usab sa coop chair nga ilang ma-maximize ang nasangpit nga makinarya dili lang alang sa kaayohan sa mga miyembro niini kondili ipaambit usab sa ilang lokalidad.


Ang Bliss Lingion MPC adunay kinatibuk-ang luna nga 210 ka ektarya uban sa mga mag-uuma niini nga nananom og mais ug kamoteng kahoy ug posibleng pagpalapad sa serbisyo ngadto sa mga dili miyembro. (melbmadera)

Rice Subsidy gidawat sa SCAA sa Malaybalay

Ang mga membro sa SCAA o Special Civilian Armed Forces Geographical Unit (CAFGU) Active Auxiliary nga anaa sa pito ka Patrol Bases sa dakbayan sa Malaybalay, nakadawat sa ilang monthly rice subsidy

Sumala sa kasayoran gikan sa city government sa Malaybalay, ang espesyal nga rice subsidy program gipasiugdahan sa lokal nga pangagamhanan ubos sa pagdumala ni Mayor Jay Warren Pabillaran.


Ang pundo para sa inisyatibo, nga ubos sa Special Project Appropriation, nagsugod niadtong miaging tuig ug magpadayon hangtod sa katapusang bulan ning kasamtangang tuig.


Ang Patrol Bases sa SCAA nahimutang sa Barangay Dalwangan, Manalog, Kibalabag, Apo Macote, Silae, Indalasa, ug St. Peter.


Niadtong 2009, ang kagamhanan sa dakbayan nag-organisa sa SCAA. (melbmadera)

Reward gitanyag sa makatudlo sa lain pang responsable sa paglugos-patay sa 5-anyos nga batang babaye sa Valencia

Ang Bukidnon Police Provincial Office (BPPO) nagtanyag og P50,000.00 nga reward sa makatudlo sa lain pang person-of-interest sa paglugos-patay sa 5-anyos nga batang babaye sa Valencia City

Ang kasayoran gipaskil sa Facebook page sa Valencia City Police Station (VCPS).


Ang patay’ng lawas sa biktima nakaplagan sa katubhan likod sa Robinson Place Valencia nga nahimutang sa Purok 17, Barangay Bagontaas, Valencia City, Bukidnon niadtong Enero 11, 2025.


Isa ka 30-anyos nga person-of-interest sa kaso, si Marlon Pantonial, taga Barangay Banlag, Valencia City, ang nasikop sa kapolisan.


Gikatahong nangilog kini og armas sa pulis sa Valencia ug nagpusil sa liog sulod sa VCPS.


Ang suspek dali nga gidala sa Polymedic Hospital apan gideklara kining dead on arrival sa doktor nga niatiman kaniya.


Taliwala niini, ang pamunoan sa kapolisan nagtuo nga dili nag-inusara ang namatay nga suspek sa krimen, hinungdan gitanyag ang cash reward.


Kung kinsa man ang adunay kasayuran o impormasyon, mamahimong magtext o mutawag sa VCPS sa ilang Hotline #s: 09171180210 / 09177189191. (melbmadera)

36 Ex-NPA Rebels Surrender in Bukidnon

MALAYBALAY CITY, Bukidnon — Thirty-six former New People’s Army (NPA) leaders and combatants recently surrendered to the Philippine Army’s 403rd Brigade, 4th Infantry Division. They were presented to the Bukidnon provincial government on January 10 at Camp Osito Bahian, Malaybalay City

The surrenderees turned over 55 high-powered firearms, including an M-60 machine gun, and pledged allegiance to the government.


Brigadier General Michele Anayron Jr., commander of the 403rd Brigade, expressed gratitude to the former rebels, calling their surrender a significant step towards peace and stability in Northern Mindanao.

“Akong pagpasalamat sa atong mga sundalo, pulis, local government units, civil society organizations, ug concerned citizens for participating in the ELCAC campaign. Kini nga kampanya involves municipal, provincial, and line agencies. Naa sila gatabang sa ato pinaagi sa paghatag sa support services sama sa livelihood assistance, skills training, ug uban pa, aron masulbad ang insurgency problem sa nasud labi na dinhi sa atong probinsya sa Bukidnon,” he said.


(I thanked the military, police, local government units, civil society organizations, and concerned citizens. They help provide support services, such as livelihood assistance and skills training, to address the insurgency problem in the country, especially here in Bukidnon.)


He urged remaining insurgents to surrender and embrace peace.


Arnel Arcaya, alias Sky, a former NPA leader, shared his difficult experiences within the rebel group and thanked the government for supporting his reintegration into society.


In a press conference, Arcaya expressed his desire to leave his past behind and start anew, inspired by the government’s reintegration efforts.


The military credited Cong. Jonathan Keith T. Flores of the 2nd Congressional District for facilitating the surrender of former NPA leaders, highlighting the success of the whole-of-nation approach.


Cong. Flores emphasized the importance of inter-agency cooperation in defeating insurgency and thanked the surrendered NPA members for rejoining society.


“The presence of government agencies in the mountains, delivering essential services to marginalized communities, has encouraged many to return to peaceful lives,” he said. (Bernadith G. Epan/PIA 10-Bukidnon)

Bana, asawa patay sa San Fernando

Patay ang bana ug asawa sa kagubot nga nahitabo sa Sitio Salumayag, Halapitan, San Fernando, Bukidnon, hapon sa Enero 2, 2025

Gitigbas ug patay sa bana ang iyang 47-anyos nga asawa gamit ang sundang sa wala nga liog ug tuong kamot, nga niresulta sa hinanaling kamatayon niini.


Sumala sa report sa kapolisan, nahitabo kini samtang sila nagkalalis tungod sa selos sulod sa ilang panimalay.


Human sa hitabo, ang 39-anyos nga suspek namusil pa sa duha ka mga lalaking mag-uuma nga taga-Sityo Kasilaan, Barangay Halapitan, San Fernando, nga nangagi sa dalan gawas sa ilang panimalay gamit ang dibomba.


Ang 59-anyos nga biktima naigo sa kutokuto, samtang ang kauban nga 34-anyos naigo sa likod.
Niresponde sa dapit ang 40-anyos nga Datu, kinsa myembro sa Bagani nga taga Salumayag, aron ikalma ang sitwasyon, apan gipusil usab siya sa suspek.


Wala naigo si Datu, ug nibalos sa pagpusil gamit ang improvised shotgun. Ang suspek naigo sa tuong bahin sa lawas, hinungdan sa iyang kamatayon. (melbmadera)