Friday, March 28, 2025

Tag: DA

Pinakaunang K9 Unit sa LGU Malaybalay, gipresenta

Posted on by Omar Rashid Z. Abdullah

Pormal nga gipresenta sa publiko ang pinakaunang K9 Detection Unit alang sa dugang seguridad sa dakbayan sa Malaybalay

Sumala sa kasayoran, natigayon kini atol sa 2nd Monday Convocation Program niadtong Pebrero 10, 2025.


Si Konsehal Royland M. Orquia, committee chair sa Peace and Order sa Sangguniang Panlungsod, nipasabot sa kamahinungdanon sa paggamit sa trained K9 tungod sa ilang abilidad sa pag-detect sa mga explosives, narcotics, ug uban pang matang sa hulga nga peligroso sa publiko.


Dugang pa niya, isa kini ka deterrent sa kriminalidad ug makatabang sa pagpalig-on sa public safety and security.


Nasayran nga pipila na ka local government units ang nihimog K9 unit sama sa Cebu City ug mga munisipyo, lakip na ang atong silingang siyudad nga Valencia City.


Ang Detection Dog Unit ubos sa pagdumala sa Mayor’s Office, samtang ang City Veterinary Office ang maghatag sa health care support.


Mikabat sa P70,000.00 ang pagpalit sa iro ug dugang P150,000.00 ang gigahin alang sa training ug operasyon niini. (Omar Rashid Z. Abdullah)

Faulty electrical wiring gilantaw nga hinungdan sa sunog sa Manolo Fortich

Posted on by Diego M. Hidalgo

Sumala sa imbestigador sa sunog, faulty electrical wiring ang posible nga hinungdan sa sunog nga nidaut sa tulo ka mga balay sa Zone 8, Artajo Village, Brgy. Alae, Manolo Fortich, Bukidnon, hapon sa Pebrero 3, 2025

Gibanabana sa Bureau of Fire Protection (BFP) sa Manolo Fortich nga ang damyos sa sunog anaa sa P2,520,000.
Sumala sa report ni Police Captain Evary E. Bacunawa, OIC sa kapolisan sa Manolo Fortich, ang inisyal nga imbestigasyon sa BFP nagpadayag nga ang sunog anaa sa first alarm status.
Ang una nga balay, nga hinimo sa semi-concrete, hingpit nga naguba; 70 porsyento ang kadaut sa ikaduha nga semi-concrete usab, samtang partially damaged ang ikatulong balay nga gama sa concrete ug steel.
Ang mga balay usa ka duha ka storey nga building. (Diego M. Hidalgo)

P23 minimum wage hike in Northern Mindanao takes effect

Posted on by cmn

CAGAYAN DE ORO CITY — The daily minimum wage in Northern Mindanao increased by P23 for private non-agricultural workers starting January 12, 2025. Agricultural workers also received a P23 increase on the same date, with an additional P12 effective July 1, 2025, bringing the total increase to P35

This means that by July this year, the minimum wage for both non-agricultural and agricultural workers will be the same: P461 for Wage Category 1 and P446 for Category 2.
Wage Category 1 includes the cities of Cagayan de Oro, Iligan, Malaybalay, Valencia, Gingoog, El Salvador, Ozamiz, and the municipalities of Tagoloan, Villanueva, Jasaan, Opol, Maramag, Quezon, Manolo Fortich, and Lugait.
Meanwhile, Wage Category 2 covers all areas outside Wage Category 1, as well as retail and service establishments that employ no more than 10 workers.
In a press conference of the Regional Tripartite Wage Board (RTWPB) Region 10, chaired by the Department of Labor and Employment (DOLE)-10, this minimum wage rate adjustment for the private sector in Northern Mindanao, under Wage Order No. RX-23, underwent a series of wage consultations and public hearings attended by representatives from both the workers’ and employers’ sectors.
“We took into consideration the poverty threshold in Region 10. When we say poverty threshold, that’s the minimum income required to meet the basic needs of our people,” said Mylah Faye Aurora B. Cariño, vice chairperson and regional director of the National Economic Development Authority (NEDA)-10.
Limuel R. Oliverio, a labor representative of the Mindanao Alliance of Land Transport Unions (MALTU), shared that they have come up with this increase to ensure a compromise between employers and workers.
“We have to balance because small establishments should at least be able to cope and maintain jobs. If we want, we can go beyond P461, but it should not go below P461,” Oliverio said.
Meanwhile, Engr. Milbert M. Macarambon, a labor representative from the All Workers Alliance Trade Unions-Trade Union Congress of the Philippines (AWATU-TUCP), explained that they went through a consultation process involving both the labor and management sectors.
“The inflation rate was also discussed and is one of the criteria used for issuing the wage order,” he said.
Similarly, domestic workers, or Kasambahay, in Region 10 will receive a P1,000 increase, raising the minimum monthly wage from P5,000 to P6,000, as mandated by Wage Order RBX-DW-05.
Atty. Joffrey M. Suyao, chairperson and regional director of DOLE 10, announced that starting January 12 this year, the new monthly minimum wage for domestic workers cannot be less than P6,000.
Domestic workers, or Kasambahay, cover general house helpers, cooks, nannies, gardeners, laundry persons, or anyone who regularly performs domestic work in one household on an occupational basis. Those not covered include service providers, family drivers, and children under foster family arrangements. (Jasper Marie O. Rucat/PIA-10)

3 drug suspects nakorner sa buy-bust sa Malaybalay

Posted on by Diego M. Hidalgo

Tulo ka lalaking drug suspects ang nakorner sa kapolisan sa buy-bust operation sa Purok 6, Brgy. Magsaysay, Malaybalay City, Bukidnon, gabii sa Pebrero 8, 2025

Si Police Lt. Col. Joepet B. Paglinawan, OIC sa Malaybalay City Police Station, niingon sa iyang report nga nasakmit gikan sa hingkod nga mga suspek ang gidudahang shabu nga nibalor og P136,503.


Ang tulo, uban sa mga ebidensya, gidala sa Malaybalay CPS ug pagkahuman gidala usab ngadto sa Provincial Forensic Unit alang sa qualitative ug quantitative examinations.


Ang mga kaso alang sa paglapas sa Seksyon 5 ug 11 sa RA 9165, o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002, ang giandam na batok kanila.


Kauban sa operasyon ang Malaybalay CPS ug mga myembro sa PIU Bukidnon PPO. (Diego M. Hidalgo)

Ordinansa sa pag-regulate sa kawayan nga himoong poste sa kural, dekorasyon ug uban pa aron malikayan ang dengue outbreak sa siyudad sa Malaybalay, aprobado na

Posted on by cmn

Giaprubahan na sa Sangguniang Panlungsod ang Ordinance No. 1050 S. 2025, nga nag-regulate sa paggamit sa kawayan isip poste sa kural, dekorasyon, ug uban pa aron malikayan ang dengue outbreak sa siyudad

Ang maong ordinansa unang giduso ni Konsehal Melchor P. Maramara kaniadtong Hulyo 16, 2024, atol sa ika-100 regular session, ug gi-refer kini kang Konsehal Kathleen Cecille C. Pagaling, Chairman sa Committee on Health and Social Servicess.


Human sa masusing pagtuon, kini napaboran sa ika-125 regular session niadtong Pebrero 4, 2025, ug gi-aprubahan ni City Mayor Jay Warren Pabillaran niadtong Pebrero 11, 2025.


Gibutyag sa konseho nga ang kawayan nga ginagamit isip poste sa kural o dekorasyon mahimong tapukan sa tubig-ulan, nga mahimong puy-anan ug itloganan sa mga lamok nga nagdala sa dengue.
Ang dengue usa ka major public health concern, nga posibleng makamatay ug makaylap dali sa komunidad.


Kini nga regulasyon usa sa mga lakang sa siyudad alang sa anti-dengue campaign, nga naglakip sa limpyo-palibot nga inisyatibo ug klarong mga patakaran sa paggamit sa kawayan.


Ang ordinansa naglatid sa mga regulasyon, giya, ug uban pang mga prohibisyon sa paggamit sa kawayan aron malikayan ang pagdaghan sa lamok ug pagpakatap sa sakit.


Pinaagi sa maong ordinansa, mas lig-on ang kampanya sa Malaybalay City batok sa dengue, nga magpahugot sa hygiene, sanitasyon, ug kahimsog sa katawhan. (pr)

Lalaki gidunggab sa asawa sa Damulog

Posted on by Omar Rashid Z. Abdullah

Gidala sa hospital ang 63-anyos nga lalaki human gidunggab sa iyang 62-anyos nga asawa sa buntag sa Enero 23, 2025, sa Purok 9, Poblacion, Damulog, Bukidnon

Sumala sa report ni Police Captain Nilo C. Maderse, OIC sa Damulog Municipal Police Station, usa ka concerned citizen sa Damulog Public Market ang nitaho sa insidente ngadto sa buhatan sa kapolisan.

Ang pasiunang imbestigasyon nagpadayag nga ang usa ka panaglalis tali sa biktima ug ang suspek niulbo sa mainit nga komprontasyon tungod sa pangabugho. Atol sa ilang panaglalis, ang suspek nikuha og kutsilyo gikan sa kusina ug gidunggab ang biktima, nga nasamdan sa wala nga bahin sa dughan ug sa duha ka tuhod.

Ang biktima gidali pagdala sa Bukidnon Provincial Hospital sa Kibawe, Bukidnon (BPH) ug karon anaa sa lig-on nga kahimtang.

Ang mga responding police officer nakadakup sa suspek ug kasamtangan anaa siya sa kustodiya sa Damulog MPS. (Omar Rashid Z. Abdullah)

PWD gipatay sa igsoon sa Malaybalay

Posted on by Diego M. Hidalgo

Isa ka 54-anyos nga lalaki nga person with disability (PWD) ang gipatay sa iyang 44-anyos nga lalaking manghod sa Purok 1, Brgy. Managok, Malaybalay City, Bukidnon

Ang insidente gi-report sa usa ka kagawad sa barangay pasado alas 8:00 sa buntag sa Enero 27, 2025. Sumala sa report sa kapolisan, ang patayng lawas sa mentally ill nga biktima napalgan sulod sa panimalay niini.

Gipadayag sa mga unang nahibal-an nga ang biktima giatake sa iyang mag-uuma nga igsoon nga residente usab sa dapit. Sumala pa, gibunalan sa manghod ang iyang magulang sa tuo nga bahin sa ulo gamit ang usa ka kahoy, hinungdan sa grabe nga trauma sa ulo ug pagkawala sa dugo, nga gituohan nga hinungdan sa kamatayon sa biktima.

Ang dugang nga imbestigasyon nagpakita nga ang mga silingan nakadungog sa kagubot sulod sa puy-anan sa biktima. Ang mga niresponding kapolisan nakadakup sa suspek sa gawas sa balay ug gidala siya sa Malaybalay City Police Station alang sa kustodya ug pag-file sa angay nga mga sumbong.

Ang insidente gituohan nga naggikan sa usa ka personal nga pagdumot tali sa biktima ug sa suspek. (Diego M. Hidalgo)

Gihangyo sa gobyerno ang mga rebeldeng NPA nga mosurender sa dili pa matapos ang amnestiya

Posted on by Melchor Madera

Ang taas nga opisyal sa militar sa Bukidnon nag-awhag sa mga myembro sa New People’s Army (NPA) nga molihok dayon

Sumala sa report sa PIA Bukidnon, si Brig. Gen. Michele B. Anayron Jr., komandante sa 403rd Infantry Brigade, niingon nga ang amnestiya dili magpadayon hangtod sa kahangturan. Gipahibalo kini ni Anayron sa panahon sa pakigsulti sa Bukidnon Interaction niadtong Enero 12, 2025, nga nadungog sa 15 KBP-accredited radio stations sa Bukidnon

Gipadayag sa gobyerno ang 2025 peace and development road map, nga naglakip sa usa ka programa sa reintegration sa mga kanhi myembro sa NPA pinaagi sa pagtanyag sa pinansyal nga tabang ug pagbansay sa panginabuhi.

Ang pag-awhag sa mga rebeldeng NPA nga nagpadayon sa paglihok sa mga hinterland nga mosurender sa dili pa matapos ang programa sa amnestiya sa Marso sunod tuig. Ingon ni Anayron, ang plano bahin sa Enhanced Comprehensive Local Integration Program (E-CLIP) usa ka haligi sa reintegration ug peacebuilding efforts.

Gisubli niya ang gibug-aton sa paglihok karon aron makuha ang usa ka malinawon ug mabungahon nga kinabuhi, tungod kay ang bintana sa amnestiya naghatag og gamay nga higayon alang sa pag-usab sa mga rebelde nga dili mahadlok sa pag-prosekusyon. (melbmadera)

Ang programa naglihok ubos sa Executive Order No. 70, nga nag-organisar sa tibuok nasud nga pamaagi aron maabot ang paglakip ug malungtaron nga kalinaw. Ang direktiba nagtukod sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC), nga nag-uswag sa kolaborasyon sa mga ahensya sa gobyerno. (melbmadera)

Centenarian sa Valencia nakadawat og cash gifts

Posted on by Melchor Madera

Isa ka centenarian nga si Apolinaria “Poling” Gapusan Caluya nga taga Barangay Sinabuagan sa Valencia City, Bukidnon, ang nakadawat sa iyang cash gifts

Personal nga gibisita si Lola Poling sa mga personahe sa Office of the Senior Citizens Affairs (OSCA) ug Department of Social Welfare and Development (DSWD).

Sumala sa kasayoran sa city government sa Valencia, niadtong Enero 23, 2025, ilang gihatag ang mga benepisyo kang Lola Poling sa iyang pagkab-ot isip centenarian.

Nakadawat si Lola Poling og Php50,000.00 subay sa programa sa City Government of Valencia. Samtang nadawat usab niya ang P100,000.00 gikan sa DSWD subay sa Republic Act 10868 o Centenarians Act of 2016.

Nagpaabot usab og suporta ug maayong panghinaot kang Lola “Poling” si CSWD Officer Yvonne Sapanta, assistant city administrator Rembert Bautista, Kimberly Belacion sa National Commission of Senior Citizens Region 10, ug OSCA head Luz Flor Murillo. (melbmadera)Personal nga gibisita si Lola Poling sa mga personahe sa Office of the Senior Citizens Affairs (OSCA) ug Department of Social Welfare and Development (DSWD).

Sumala sa kasayoran sa city government sa Valencia, niadtong Enero 23, 2025, ilang gihatag ang mga benepisyo kang Lola Poling sa iyang pagkab-ot isip centenarian.

Nakadawat si Lola Poling og Php50,000.00 subay sa programa sa City Government of Valencia. Samtang nadawat usab niya ang P100,000.00 gikan sa DSWD subay sa Republic Act 10868 o Centenarians Act of 2016.

Nagpaabot usab og suporta ug maayong panghinaot kang Lola “Poling” si CSWD Officer Yvonne Sapanta, assistant city administrator Rembert Bautista, Kimberly Belacion sa National Commission of Senior Citizens Region 10, ug OSCA head Luz Flor Murillo. (melbmadera)

Agri-10 4k Program nagbubo sa mga interbensyon sa agri sa IP org

Posted on by Melchor Madera

Ang Department of Agriculture (DA-10), pinaagi sa programa sa Kabuhayan at Kaunlaran ng Kabayang Katutubo (4K), nihatag og duolan nga Php318,000 nga kantidad alang sa agricultural interventions sa Panasalan Dagumnaan Talaandig Tribe Association (PADATTA)

Sumala sa kasayoran sa DA-10, ang programa nagsuporta sa paghatag gahum sa mga komunidad sa mga lumad sa Northern Mindanao.

Niadtong Enero 24, 2025, sa Sitio Kawilihan, Dagumbaan, Maramag, Bukidnon, ang departamento, nga gipangulohan ni Regional Executive Director Jose Apollo Y. Pacamalan pinaagi ni April Grace M. Racines, program focal person, sa kooperasyon sa Municipal Agriculture Office sa Maramag, nihatag sa unom ka carabao nga nibalor og Php300,000 ug nagkalain-laing mga binhi sa utanon nga nagkantidad og Php17,995.00 ngadto sa PADATTA, nga girepresentahan sa iyang presidente nga si Bae Vilma Morena.

Sa ilawom sa Production and Livelihood nga bahin sa Programa, ang mga probisyon sa agrikultura, nga kaniadto gikuha gikan sa research complex sa DA-10, nagtinguha sa pagpauswag sa produktibidad ug kita sa mga mag-uuma nga IP pinaagi sa pagpalambo sa mga sustainable nga negosyo sa agrikultura, pinaagi sa lig-on nga pakig-uban sa mga miyembro sa asosasyon alang sa pag-uswag sa agrikultura.

Ang maong turnover nagtimaan usab sa laing alon sa tabang sa PADATTA. Sama sa nahinumduman, niadtong Nobyembre, ang pipila ka mga napiling miyembro sa asosasyon nakasalmot sa isa ka pagbansay sa produksyon sa mais ug postharvest nga teknolohiya, nga gihimo sa Malaybalay City. (melbmadera)