Gisiguro sa Provincial Government of Bukidnon (PGB) nga kauban kini sa pagpreserbar ug pagprotekta sa kinaiyahan, ilabi na sa paningkamot nga dili na mahilabtan ug matandog pa ang Mt. Kalatungan Range Natural Park (RNP), atol sa ika-17 nga Aldaw ta Kalatungan, Oktobre 18, 2023 sa Barangay Ticalaan, Talakag, Bukidnon, uban sa tema: “Building Alliance for Sustainable Ecosystem and Culture for Future Generations”
Sa pakigpolong sa gipadala ni Governor Rogelio Neil P. Roque nga si Stephanie Melendez, ang PGO-Indigenous Affairs Division designate, gipadangat niini nga 100% ang mapadayonong suporta sa PGB ngadto sa Protected Area Management Board (PAMB) – Mt. Kalatungan RNP diin dugay na lng gapaluyo ang pagsiguro nga mabantayan ang lasang, pinaagi sa Bantay Lasang Volunteers.
Gipasabot ni Municipal Administrator Roberto Bigcas sa lungsod sa Talakag nga gisaulog ang Aldaw ta Kalatungan aron madayeg ang kaanyag og ang importansya sa Mt. Kalatungan nga mao ang kinabuhi. Gilauman nga mahipatik sa panumduman sa tanan ang katungdanan sa pagprotekta ug pag-amping sa Mt. Kalatungan.
Pahinumdum ang mensahe ni Congressman Jose Manuel Alba sa unang distrito sa Bukidnon nga ang panglantaw sa pagpanalipod sa kinaiyahan, malangkubon ug angayang dili mahubit diha sa politikal nga utlanan, subay sa hiniusa nga paningkamot sa tanan kay ang pagprotekta sa kinaiyahan, pagpreserbar man usab sa kultura. Kini ang hinungdan nga madasigon kini sa pagpausbaw pa sa gisugdan nga kahinguhaan sa kawayan, pinaagi sa programang Bamboo Innovation Hub, isip alternatibo sa hardwood nga anaa makuha sa lasang.
Gihingusgan ni Datu Bagusayana Johnny Guina, ang chairman sa Mt. Kalatungan Council of Elders nga dili pasagdan ang DENR sa pagprotekta sa lasang. Angayan nga ang matag komunidad palibot sa Mt. Kalatungan magsig-iya ug bantay sa ilang mga teritoryo aron dili makahimo sa iligal ang mga tawo nga mangahas sa pagsulod dinhi.
Giila usab ni PENRO Vergilino Alima ang dakong tabang ug sakripisyo sa Bantay Lasang Volunteers kay tungod kanila, anaa pa ang kinabuhi sa lasang. Kung mahimo dili na tandugon pa ug angayang pahugtan ang pagbantay sa nahibiling lasang diha sa Mt. Kalatungan alang sa mosunod nga kaliwatan, ngalan nga ang Bukidnon mao ang kasingkasing sa Mindanao ug dinhi nagsumikad ang katubigan nga miawas ngadto sa mga silingang syudad ug probinsya sa Bukidnon.
Ang Mt. Kalatungan Range nga nahimutang sa mga lungsod sa Talakag, Maramag, Pangantucan, ug syudad sa Valencia nadeklara isip protected area pinasikad sa R.A. 7586 (NIPAS Act of 1992) sa tuig 2000, nga giila ug Mt. Kalatungan Range Natural Park. (LGU Bukidnon)