Thursday, November 27, 2025

Panid Bisaya

Mt. Kitanglad gipanghingusgan nga maprotektahan

0

Central Mindanao Newswatch - local newspaper

Share this post?

β€œπ΄π‘›π‘” π‘Žπ‘˜π‘œπ‘Žπ‘›π‘” π‘šπ‘’π‘›π‘ π‘Žβ„Žπ‘– π‘ π‘Ž π‘‘π‘Žπ‘›π‘Žπ‘›π‘” π‘˜π‘Žπ‘‘π‘Žπ‘€β„Žπ‘Žπ‘› π‘ π‘Ž π΅π‘’π‘˜π‘–π‘‘π‘›π‘œπ‘›, π‘›π‘”π‘Ž π‘’π‘›π‘‘π‘Ž π‘šπ‘Žπ‘ π‘Žπ‘π‘‘π‘Žπ‘› π‘Žπ‘›π‘” π‘˜π‘’π‘™π‘‘π‘’π‘Ÿπ‘Žπ‘›β„Žπ‘œπ‘› π‘›π‘”π‘Ž π‘˜π‘Žπ‘Žπ‘™π‘Žπ‘š π‘›π‘”π‘Ž π‘›π‘’π‘šπ‘π‘’π‘Ÿ π‘œπ‘›π‘’ π‘›π‘Žπ‘”-π‘π‘Ÿπ‘œπ‘‘π‘’π‘˜π‘‘π‘Žπ‘Ÿ π‘ π‘Ž π‘˜π‘–π‘›π‘Žπ‘–π‘¦π‘Žβ„Žπ‘Žπ‘› π‘π‘Žπ‘Ÿπ‘Ž π‘ π‘Ž π‘‘π‘Žπ‘›π‘Žπ‘›π‘” π‘˜π‘Žπ‘‘π‘Žπ‘€β„Žπ‘Žπ‘›β€, kini ang mensahi ni Bae Adelina β€˜Inatlawan’ Tarino, usa sa mga Mt. Kitanglad Council of Elders

Nasulti niya kini atol sa gipahigayon nga 27th Aldaw Ta Kitangalad, Nobyembre 7-9, 2023, Barangay Capehan, lungsod sa Libona, Bukidnon, sa tema nga β€œPreserving Water: Sustaining Life, Honoring Heritage”.

Gipasabot ni Bae Inatlawan nga ang Mt. Kitanglad unang gitawag nga β€œBuntod Ta Lumuluyaw”, nga buot ipasabot, usa ka sagrado nga lugar nga kung maalimahan, anaa diha ang kaluwasan.

Ang maong kabukiran binilin sa katigulangan nga adunay balaod, nga ginganlan ug Palayaga Ha Batasan, Pagunguta Ha Batasan, Kaub ha Binalingan Ha Batasan, Makapundog Lumabunog Ha Batasan, Ug Minamaun Ha Batasan, nga kung dili matuman ug masunod, moagi ang mga katalagman.

β€œπ΄π‘›π‘” π‘Žπ‘˜π‘œπ‘›π‘” π‘‘π‘Žπ‘˜π‘œπ‘›π‘” π‘π‘Žπ‘›π‘”π‘Žπ‘›π‘‘π‘œπ‘¦ π‘›π‘”π‘Ž π‘’π‘›π‘‘π‘Ž π‘ π‘Ž π‘˜π‘Žπ‘›π‘’π‘›π‘Žπ‘¦ π‘šπ‘Žπ‘”π‘π‘Žπ‘‘π‘Žπ‘¦π‘œπ‘› π‘Žπ‘›π‘” π‘Žπ‘‘π‘œπ‘›π‘” π‘π‘Žπ‘›π‘Žπ‘”-π‘’π‘π‘Žπ‘› π‘‘π‘–β„Žπ‘Ž π‘ π‘Ž π‘π‘Žπ‘”π‘π‘Ÿπ‘œπ‘‘π‘’π‘˜π‘‘π‘Žπ‘Ÿ 𝑒𝑔 π‘π‘Žπ‘”π‘π‘Ÿπ‘’π‘ π‘’π‘Ÿπ‘π‘Žπ‘Ÿ π‘ π‘Ž 𝑀𝑑. πΎπ‘–π‘‘π‘Žπ‘›π‘”π‘™π‘Žπ‘‘ π‘…π‘Žπ‘›π‘”π‘’, 𝑖𝑠𝑖𝑝 π‘–π‘›π‘¦π‘œπ‘›π‘” 𝑏𝑖𝑠𝑒 π‘”π‘œπ‘π‘’π‘Ÿπ‘›π‘Žπ‘‘π‘œπ‘Ÿ π‘Žπ‘˜π‘œ π‘šπ‘’π‘–π‘›π‘”π‘œπ‘› π‘›π‘”π‘Ž π‘Žπ‘›π‘” π‘˜π‘Žπ‘™π‘Žπ‘šπ‘π‘’π‘ π‘Žπ‘› π‘ π‘Ž π‘Žπ‘‘π‘œπ‘›π‘” π‘”π‘–π‘‘π‘–π‘›π‘”π‘’β„Žπ‘Ž π‘šπ‘Žπ‘˜π‘Žπ‘-π‘œπ‘‘ π‘™π‘Žπ‘šπ‘Žπ‘›π‘” π‘π‘–π‘›π‘Žπ‘Žπ‘”π‘– π‘ π‘Ž π‘Žπ‘‘π‘œπ‘Žπ‘›π‘” π‘π‘Žπ‘”π‘‘π‘–π‘›π‘Žπ‘π‘Žπ‘›π‘”π‘Žπ‘¦, π‘Žπ‘˜π‘œ π‘›π‘Žπ‘˜π‘Žπ‘π‘Žπ‘›π‘”β„Žπ‘–π‘›π‘Žπ‘œπ‘‘ π‘›π‘”π‘Ž π‘Žπ‘›π‘” π‘‘π‘–π‘€π‘Ž π‘ π‘Ž π‘π‘Žπ‘”-π‘–π‘›π‘–π‘”π‘ π‘’π‘œπ‘›π‘Žπ‘¦, π‘Žπ‘›π‘Žπ‘Ž π‘˜π‘Žπ‘›π‘Žπ‘‘π‘œ π‘ π‘Ž π‘˜π‘Žπ‘›π‘’π‘›π‘Žπ‘¦ π‘‘π‘’π‘¦π‘’π‘”π‘Žπ‘› π‘ π‘Ž π‘”π‘Ÿπ‘Žπ‘ π‘¦π‘Ž π‘ π‘Ž π‘Žπ‘‘π‘œπ‘›π‘” πΏπ‘Žπ‘π‘Žπ‘€β€™π‘›π‘” π‘€π‘Žπ‘˜π‘Žπ‘”π‘Žπ‘”π‘Žβ„Žπ‘’π‘š π‘œ π‘€π‘Žπ‘”π‘π‘Žπ‘π‘Žπ‘¦π‘Žβ€, mao kini ang gipaabot nga mga panghinaot ni Vice Governor Clive D. QuiΓ±o.

Gidugang ni Vice-Governor QuiΓ±o kinahangalan hingusgan ang mga programa sa Protected Areas Management Board (PAMB) nga mao ang pagpanalipod sa Kitanglad, pagpadayon pagpa-edukar sa katawhan, padayon nga pag-monitor sa kalasangan ingon man pagdugang sa mohon o demarcation sa protected areas, diin gipanghinaot nga mamahimo kining nominado alang sa United Nations Educational Scientific and Cultural Organization (UNESCO) nga naila isip ASEAN Heritage Park (AHP).

Mipaabot usab sa mensahe si Benjamin M. Maputi. Sr, ang Kitanglad Guard Volunteer (KGV) Federation President,β€œSalamat kaayo nga nakasabot na ang tanan ilabi na sa atong mga LGU, sa Province, sa Munisipyo, sa Barangay kay nakasabot na ang tanan nga angayan nga ato gayud protektaran ang Mt. Kitanglad Range Natural Park kay maoy tinubdan sa hangin, sa maayong panahon sa kabugnaw ilabi na sa 28 ka barangay nga nagpalibot niini, salamat usab sa Ginoo, ang Ginoo ra ang nasayod, kay sa pagsugod sa Kitanglad, naa nako dira gwardiya sa kinaiyahan nga ma-protektran og mapadayonon”.

Ang Mt. Kitanglad Range adunay 380 ka guard volunteers diin gilangkuban sa mga lungsod sa Lantapan, Impasugong, Sumilao, Talakag, Baungon, Manolo Fortich, Libona og syudad sa Malaybalay diin maoy naglibot sa Mt. Kitanglad Range Natural Park.

Gikoronahan isip Laga ta Kitanglad si Ms. Michelle P. Calupe gikan sa lungsod sa Lantapan ug Maama KGV si Mr. Peter John Paul Ganiahan gikan sa lungsod sa Talakag. (LGU Bukidnon)

Related Post

Nikabat sa 2,000 native/endemic tree seedlings ang malampusong natanum sa Ngog-ngog Creek sa Sitio Natid-asan, Brgy. Casisang, Malaybalay City, Bukidnon Matod sa Facebook post ni Mayor Jay Warren R. Pabillaran, ang kalihokan napahigayon kaniadtong Nobyembre 22, 2025. Β  Ang maong Tree growing activity alayon sa selebrasyon sa Environmental Awareness Month and National Climate Change Consciousness...
Gipusil sa wala nailang suspek ang 73-anyos nga lalaki samtang nagkaon sulod sa iyang panimalay sa Purok 10, Brgy. 1, Malaybalay City, Bukidnon, gabii sa Nobyembre 23, 2025 Si Police Lt. Col. Joepet B. Paglinawan, chief of Police sa Malaybalay City Police Station, sa iyang report nag-ingon nga ang biktima dali dayong gidala sa Malaybalay...
Duha ka miyembro sa Militia ng Bayan sa New People’s Army ang boluntaryong mi-surrender sa mga otoridad sa managlahing operasyon nga gipasiugdahan sa 2nd Bukidnon Provincial Mobile Force Company (PMFC) sa Don Carlos, Bukidnon, niadtong Nobyembre 22 ug 23, 2025 Sumala sa report sa Police Regional Office 10, sila ilalom sa gi-dismantle nga Sub-Regional Committee...