Thursday, October 03, 2024

Lalaki nga akusado sa multiple charges nakorner

Isa ka lalaki kinsa nag-atubang sa multiple charges ang nakorner sa Barangay 2, Malaybalay City, Bukidnon hapon sa Agosto 24, 2024

Siya nailang si Nardito P. Dum-ogan alyas Dodong Dum-ogan, 34, mag-uuma, adunay kapuyo, ug residente sa Sityo Tagbacan, Barangay Canangaan, Cabanglasan, Bukidnon.

Gisikop siya pinasubay sa warrant of arrest sa duha ka kaso sa murder nga nakadokit sa kaso kriminal numero 41403-23 ug 41405-23 ug laing duha ka kaso sa attempted murder nga nakadokit sa kaso kriminal numero 41404-23 ug 41406-23 pinetsahan Agosto 3, 2023.

Si Dum-ogan nakorner sa mga myembro sa 1st Buk PMFC, RIU10 ug 88th Infantry Battalion sa army. (Omar Rashid Z. Abdullah)

2 gipandunggab sa Baungon

Duha ka mga lalaki ang gipandunggab sa pre-wedding occasion sa Purok 7, Brgy. Pualas, Baungon, Bukidnon hapon sa Agosto 25, 2024

Sumala sa report ni Police Major Melchor Saraus. Jr., OIC sa Baungon Municipal Police Station, ang mga biktima isa ka 37-anyos ug 25-anyos samtang ang suspek isa ka 33-anyos nga lalaki.

Ang mga biktima nag-inom sa ilimnong makahubog sa dihang nahiabot ang suspek nga ilang giaagni nga moapil kanila.

Nahitabo ang panaglalis tali sa mga biktima ug suspek.

Gikatahong niadto sa kusina ang suspek, nikuha og kutsilyo dayong dunggab sa mga biktima ug nisibat.

Ang mga biktima gidala sa Northern Mindanao Medical Center sa Cagayan de Oro City.

Apan ang 37-anyos namatay pipila ka oras gumikan sa grabing samad dinunggaban sa walang bahin sa tiyan samtang ang kauban niini ang nagpabilin sa maong ospital.

Walay pagsinabtanany tali sa suspek ug mga biktima ang nakitang motibo sa krimen. (Diego M. Hidalgo)

Wanted person patay sa engkuwentro sa Don Carlos

Isa ka wanted person ang napatay human lakip sa nakigpinusilay batok sa law enforcers didto sa Purok 7B, Barangay Embayao, Don Carlos, Bukidnon

Sumala sa kasayoran gikan sa Bukidnon Police Provincial Office, nahitabo ang pinusilay buntag sa Agosto 26, 2024.

Ang kapolisan nag-serve sa warrant of arrest sa dapit batok sa siyam ka mga tawo nga wanted sa pagpatay.

Apan gipamusil sila sa wala mailhing mga armado nga miresulta sa 30-minutos nga pinusilay.

Patay sa hitabo ang isa sa siyam ka mga wanted samtang nasikop sab ang laing isa pa.

Narekober gikan sa engkwentro ang isa ka M1 Garand rifle, isa ka improvised sniper rifle, isa ka 12-gauge shotgun, ug lain-laing mga bala. (Omar Rashid Z. Abdullah)

12 paresan misalmot sa Tribal mass wedding

Dose ka paresan sa Indigenous Peoples (IPs) ang nisalmot sa tribal mass wedding nga gipahigayon niadtong Agosto sa Covered Court sa Barangay Sumpong sa Malaybalay City, Bukidnon

Sumala sa kasayoran sa local government unit sa Malaybalay, ang kalihokan isa ka highlight sa “Araw ng Barangay Sumpong.”

Gitumong kini aron mapormal ang panaghiusa sa mga magtiayon nga nag-ipon na isip bana ug asawa.

Ang seremonyas gihimo subay sa naandang mga balaod, ritwal, ug tradisyon sa mga magtiayon, sumala sa gilatid sa Republic Act 8371 kon Indigenous Peoples Rights Act.

Si Datu Danny Sarito ang nangulo sa kasal, uban sa tabang ni Bae Inatlawan – Adelina Tarino ug Datu Chepin Jose Gumindan.

Gitinguha usab sa kalihokan nga masiguro nga ang mga magtiayon maka-access sa mga importanteng programa sa gobyerno, sama sa 4Ps (Pantawid Pamilyang Pilipino Program) ug PhilHealth.

Si City Mayor Jay Warren R. Pabillaran, uban sa mga sakop sa Sangguniang Panlungsod, mga opisyal sa barangay, ug nagkalain-laing lider sa tribo, nitambong sa seremonyas aron pagpakita sa ilang suporta.

Anaa ang City Civil Registrar’s Office aron motabang sa pagpirma sa mga sertipiko sa kaminyoon, pagsiguro sa legal nga pag-ila sa ilang kaminyoon. (Diego M. Hidalgo)

100 pamilya nakabenepisyo sa outreach program

Nakabenepisyo sa gipasiugdahan nga outreach program sa Provincial Government of Bukidnon ang anaa sa 100 ka pamilya sa Sitio Mampalanay, Barangay Lilingayon, Valencia City, Bukidnon niadtong Agosto 26, 2024

Ang kalihokan alayon sa 2nd Bukidnon Press Freedom Week (BPFW) Celebration nga gisaulog sa Agosto 25-31, 2024.

Sa pagpasayon sa PGO-Public Affairs, Information and Assistance Division, napalawig sa nagkahiusang hugpong ug pwersa sa prensa sulod sa probinsya sa Bukidnon ang kalihukan nga nagtumong sa pagtabang ug pagsuporta sa komunidad nga nanginahanglan.

Sa sayo pa, isa ka motorkada ang gipahigayon diin ang mga media sa amihanang bahin sa probinsya, ug ang mga media sa habagatang bahin nagkatagbo sa Barangay Aglayan dayon nagkahiusa padulong sa Sityo Mampalanay, Brgy. Lilingayon subay sa dalan sa Barangay Basac, Lantapan, Bukidnon.

Natunol sa mga residente ang food packs, school supplies, school armchairs, mga tsinelas, used clothings, ug ang mga binhi sa utanon nga gipangtisok usab sa grupo nganha sa ilang communal garden, agig suporta sa Bahay Kubo Program ni Provincial Governor Rogelio Neil P. Roque.

Lakip sab sa kalihokan ang feeding program ug free haircut.

Natanum sab ang 500 ka seedlings sa calamansi nga sa umaabot mamahimong isa sa tinubdan sa kahinguhaan sa komunidad.

Niadtong Agosto 25, 2024, unang gipahigayon ang KBP Bukidnon Interaction diin bisita si Mr. Walter Balane, associate professor sa BukSU alang sa hisgutanang “Free and Responsible Media in partnership with the government, a perfect tool for Peace and Development.” (PGB/melbmadera)

OCD equips regions with water filtration, communication systems for emergencies

CAGAYAN DE ORO CITY (August 20, 2024/PIA) — The Office of Civil Defense enhances its disaster preparedness and response capabilities by investing in water filtration systems and reliable communication technologies

According to OCD-10 Director Antonio Sugarol, these initiatives are part of a broader strategy of OCD’s Administrator, Usec. Ariel Nepomuceno, to modernize and equip the organization with the resources necessary to effectively address emergencies.

He said OCD has initially equipped its regional offices with water filtration units, recognizing the critical role of clean water in emergencies.

The regional director also shared plans to acquire additional units similar to those used by the Metro Manila Development Authority (MMDA) that can rapidly purify contaminated water, providing a vital lifeline to affected communities.

“At the moment, we have two mobile water filtration systems. It is in our office,” he stated.

Sugarol said the OCD has also implemented a regional collaboration policy that allows neighboring regions to share resources during emergencies.

“For example, in Region 10, we can anticipate that Region 9, Region 12, and Region 11 will contribute their mobile water filtration systems to the OCD Region 10,” he explained.

In addition to water filtration, the OCD addresses the equally critical need for reliable communication channels. Sugarol said the recent experience in Misamis Occidental, where cellular networks were disrupted following a shear line, underscored the importance of alternative communication systems.

To augment the communication capabilities of local government units, the OCD is working in partnership with the Department of Information and Communications Technology to provide satellite phones and VISAT systems. These technologies will ensure uninterrupted communication during disasters, facilitating coordination between local governments, government agencies, and emergency responders. (Apipa P. Bagumbaran/PIA-10)

NPA combatant killed in Bukidnon

MALAYBALAY CITY, Bukidnon – An alleged New People’s Army (NPA) combatant was killed during an encounter with 8th Infantry Battalion personnel in the hinterland of Sitio Bendum, Brgy. Busdi, Malaybalay City, Bukidnon on August 19, 2024

In a statement, the military identified him as Norbet Sarinao Lipanda @Omar, squad leader of Squad 2, Headquarters Force NEO of the NPA’s North Central Mindanao Regional Committee (NCMRC).

The 8IB also recovered an M16 assault rifle, a bandolier with three (3) magazines loaded with live ammunitions, a bag, communication devices, and other subversive materials.

Charlie Company of the army’s 8IB was involved in a 15-minute skirmish with around four NPA rebels, including Lipanda.

Before the aforementioned armed clash, the local population notified 8IB about the presence of an armed group performing extortion, food foraging, and coercing farmers to facilitate their food supplies.

Due to this threat, the unit immediately conducted intensified military operations in the area.

The 8IB expressed gratitude to the residents who reported suspicious activity to local officials and law enforcement agencies.

Lt. Col. Marc Bien Stevens J. Deslante, commander of the 8IB, stated that the 8IB will always be “dependable partners” in ensuring peace and order in the province of Bukidnon. (melbmadera)

Bukidnon aims to be PH’s Arabica Capital with coffee roadmap

MALAYBALAY CITY (August 28, 2024/PIA) — “Bukidnon’s coffee beans, renowned worldwide for their quality, have elevated the province as a global coffee destination. We have world-class coffee beans right here in our backyard. It’s time to unleash their full potential,” declared Governor Rogelio Neil P. Roque

Despite this international acclaim, the governor emphasized that the local coffee industry remains weak and underdeveloped. However, he believes the province’s coffee industry is on the cusp of a transformation.

To achieve this revitalization, Roque aims to establish Bukidnon as the “Arabica Capital” of the Philippines. In a recent state-of-the-province address, he referred to the coffee potential as a hidden treasure, underscoring the untapped opportunities.

He said that with the right strategies and investments, Bukidnon can become a shining example of how to turn agricultural resources into economic prosperity.

To turn this vision into reality, the provincial government has established a technical working group (TWG) dedicated to crafting a comprehensive coffee roadmap.

This collaborative effort brings together farmers, processors, sellers, café owners, baristas, and coffee enthusiasts to chart a course for the industry’s growth.

The roadmap will prioritize improving coffee quality and marketability using advanced processing techniques.

Bukidnon seeks to boost its local economy and generate new opportunities for farmers and entrepreneurs by reinventing raw coffee beans into high-value products like roasted and ground coffee.

“We want to add value to our coffee beans. We aim to increase farmers’ income and establish Bukidnon as a leader in the global coffee market,” Roque said.

He explained that the newly created TWG is a significant milestone for Bukidnon’s coffee sector because the expertise and experience of various stakeholders could develop a sustainable and profitable coffee industry that can compete globally.

Bukidnon envisions a future where local products, including coffee, are celebrated domestically and internationally.

As the province embarks on this pursuit, the successful implementation of the Coffee Roadmap could serve as a model for other regions seeking to harness their unique agricultural products for economic development. (Bernadith G. Epan/PIA 10-Bukidnon)

2 babaye nakorner sa buy-bust sa Maramag

Nasikop sa kapolisan ang duha ka babayeng newly identified drug suspects sa buy-bust operation sa Purok 6, Brgy. Basecamp, Maramag, Bukidnon sa niaging semana

Ang mga suspek nag-edad 40 ug 50 anyos, sumala sa report ni Police Lt. Col. Bryan M. Panganiban, OIC sa Maramag Municipal Police Station.

Nakuha gikan sa mga babayeng suspek ang duha ka pakite sa gidudahang shabu nga adunay street value nga P34,000.00, lima ka selpon ug P500 cash.

Kasong paglapas sa RA 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang giandam na batok sa mga dinakpan.

Gidala sa Provincial Forensic Unit 10 sa Malaybalay City ang mga nakumpiska nga druga alang sa qualitative ug quantitative examinations. (Diego M. Hidalgo)

Illegal settlement, land squatting gidili sa Malaybalay

Kaniadtong Hulyo 9, 2024, pinal nga giuyonan ni Mayor Jay Warren R. Pabillaran ang Anti-land squatting ordinance sa Malaybalay City

Nahitabo kini human giaprobahan sa Sangguniang Panlungsod ang Ordinance No. 1038, Series of 2024, nga mao ang ordinansa nga nagdili sa illegal settlement ug land squatting sa Malaybalay.

Sumala sa kasayoran sa city government, nakalusot sa SP ang ordinansa atol sa ika-94 nga regular session niadtong June 4, 2024.

Kini nga lakang naghatag og dakong kalamboan alang sa kalinaw ug kaluwasan sa siyudad.

Si Konsehal Erwin A. Damasco, chairman sa committee on human settlement, zoning, and land use, inubanan ni Konsehal Zoltan Dindo D. Dinlayan, ang nanguna sa pagduso ug pagpa-aprobar sa nasangpit nga ordinansa.

Ang ilang paningkamot ug dedikasyon alang sa maong isyu nakapahimo sa ordinansa nga isa ka realidad, nga gilauman nga maghatag og dugang pagbag-o sa siyudad.

Ang tumong sa maong ordinansa mao ang mapahugtan ang kampanya batok sa mga informal settler ug mga professional squatter.

Kini naglakip sa pagpasiugda og mas striktong mga patakaran aron malikayan ang mga kagubot ug mga dili maayo nga sitwasyon nga dala sa illegal settlement.

Dugang pa, ang ordinansa naglantaw nga malikayan ang pagtukod og mga building sa mga lugar nga delikado, sama sa mga daplin sa sapa, aron malikayan ang mga aksidente ug kalamidad.

Tungod niini nga ordinansa, gilauman nga mapabiling hapsay ug malikay sa peligro ang katawhan dinhi sa dakbayan sa Malaybalay.

Ang mga residente adunay mas ligdong nga pamuyo ug proteksyon batok sa mga illegal nga aktibidad nga maka-apekto sa ilang kaluwasan ug kabtangan. (melbmadera)